Bám sát doanh nghiệp, đôn đốc thu hồi nợ
Theo báo cáo của BHXH tỉnh Bình Định, đến cuối tháng 9/2022, số nợ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trên địa bàn tỉnh là 330,2 tỷ đồng, tăng 109,8 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 171,3 tỷ đồng so với cuối năm 2021.
Nguyên nhân dẫn đến nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN là do nhận thức của một số doanh nghiệp (DN) chưa đầy đủ; ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 khiến đơn vị sử dụng lao động làm ăn thua lỗ, DN sản xuất cầm chừng; việc kiểm tra, đôn đốc, xử lý vi phạm chưa thường xuyên, kiên quyết…
Để giải bài toán nợ đọng BHXH, góp phần bảo đảm an sinh xã hội tại địa phương, BHXH tỉnh Bình Định và các ngành liên quan đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt. Trong đó, cơ quan BHXH liên tục nhắc nhở các DN thông qua văn bản và trực tiếp xuống đơn vị trao đổi, gặp gỡ với đại diện DN để đôn đốc thu.
Theo lãnh đạo BHXH tỉnh Bình Định, cơ quan này đã chỉ đạo BHXH các huyện, thị xã; cán bộ chuyên quản đơn vị sử dụng lao động bám sát hướng dẫn của BHXH Việt Nam về hướng dẫn khai thác, phát triển người tham gia BHXH, BHYT bắt buộc. Căn cứ danh sách đơn vị, lao động do cơ quan Thuế cung cấp, nắm bắt số lượng người lao động tại các DN, cơ sở sản xuất kinh doanh chưa tham gia BHXH, BHYT hoặc tham gia chưa đầy đủ các chế độ BHXH, BHYT, thực hiện gửi thông báo đến từng đơn vị để yêu cầu, hướng dẫn đơn vị đăng ký tham gia, đóng BHXH, BHYT bắt buộc theo đúng quy định.
Đồng thời, cơ quan BHXH cũng theo dõi, nắm bắt tình hình trích nộp BHXH, BHYT, BHTN của các đơn vị, nhắc nhở, đôn đốc đơn vị thực hiện nghiêm túc việc trích đóng hằng tháng, hạn chế tình trạng nợ đóng, nợ BHXH, BHYT, BHTN kéo dài. Rà soát, tổng hợp danh sách các đơn vị có số nợ từ 3 tháng trở lên để thực hiện thanh tra chuyên ngành đột xuất.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra
Ngoài việc bám sát doanh nghiệp, đôn đốc thu hồi nợ, cơ quan BHXH cũng tập trung đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra. Theo đó, trong 9 tháng năm 2022, BHXH tỉnh Bình Định thực hiện thanh tra chuyên ngành tại 89 đơn vị/130 đơn vị theo kế hoạch; kiểm tra tại 50 đơn vị sử dụng lao động. Đồng thời, thực hiện thanh tra chuyên ngành đột xuất về đóng BHXH, BHTN, BHYT tại các đơn vị nợ đóng hơn 6 tháng, với số tiền truy đóng 282,4 triệu đồng. Sau thanh tra chuyên ngành đột xuất, các đơn vị đã khắc phục ngay, thực hiện nộp số tiền truy đóng.
Bên cạnh đó, Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh cũng đã thành lập Đoàn thanh tra thực hiện thanh tra liên ngành tại 18 DN, xác định tổng số nợ BHXH, BHYT hơn 4 tỷ đồng. Các đơn vị đã khắc phục chuyển nộp hơn 2,9 tỷ đồng (đạt 71,6% số tiền nợ); xử phạt vi phạm hành chính 10 đơn vị, với tổng số tiền 152 triệu đồng (các đơn vị đã nộp đủ 100%).
Mặt khác, BHXH tỉnh đã thanh tra chuyên ngành đóng theo Công văn số 326/BHXH-TST của BHXH Việt Nam tại 65/90 đơn vị, xác định tổng số tiền chậm đóng là 4,4 tỷ đồng. Các đơn vị đã chấp hành theo yêu cầu của Đoàn thanh tra và đã khắc phục 3,3 tỷ đồng (đạt tỷ lệ 75%).
Để tăng cường thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn, trước đó, UBND tỉnh Bình Định đã có công văn gửi các sở, ban, ngành, hội, đoàn thể và UBND các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn. Trong đó, UBND tỉnh yêu cầu Công an tỉnh cử cán bộ tham gia và chỉ đạo Công an các huyện, thị xã, thành phố tham gia các đoàn thanh tra, kiểm tra về BHXH, BHYT, BHTN do các sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố thành lập; có kế hoạch điều tra, xác minh, khởi tố theo quy định của pháp luật đối với đơn vị, DN cố tình nợ đóng, trốn đóng BHXH, BHYT được BHXH tỉnh chuyển hồ sơ sang.
Cùng với đó, Cục Thuế tỉnh phối hợp với cơ quan chức năng trong việc thanh tra, kiểm tra về trích nộp BHXH, BHYT, BHTN tại các đơn vị, DN trên địa bàn tỉnh; kiểm tra, xử lý nghiêm các DN khai báo đã đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động, đưa vào chi phí hợp lý giảm trừ thuế nhưng thực tế vẫn chưa nộp tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN cho cơ quan BHXH.
Đồng thời, UBND tỉnh Bình Định cũng đề nghị, Liên đoàn Lao động tỉnh chủ động phối hợp với BHXH tỉnh thực hiện các thủ tục theo quy định của pháp luật để khởi kiện các cơ quan, đơn vị, DN có hành vi vi phạm chính sách, pháp luật BHXH, BHYT, BHTN, cố tình không tham gia, trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN kéo dài, nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng và hợp pháp của người lao động./.
Đầu tháng 9/2022, BHXH tỉnh Bình Định đã báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh danh sách các đơn vị chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN có thời gian từ 3 tháng trở lên để Ủy ban nhân dân tỉnh chỉ đạo các ngành liên quan có kế hoạch tiến hành kiểm tra, thanh tra và xử phạt vi phạm hành chính đối với những đơn vị cố tình vi phạm trong lĩnh vực lao động và BHXH, BHYT theo quy định; bảo vệ quyền lợi của người lao động khi tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Cụ thể, có 823 đơn vị sử dụng lao động chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN từ 3 tháng trở lên với tổng số tiền chậm đóng trên 173 tỷ đồng.