Chính phủ đề nghị điều chỉnh 4 nội dung của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 26, chiều 28/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành (Nghị quyết số 53).

Đề nghị điều chỉnh 4 nội dung

Báo cáo tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Anh Tuấn cho biết, trong quá trình triển khai, một số nội dung của Dự án có thay đổi so với chỉ tiêu chủ yếu đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 53.

Theo Nghị quyết số 94/2015/QH14 và Nghị quyết số 38/2017/QH14 của Quốc hội thì Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua một số nội dung thay đổi trước khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định của Luật Đầu tư công.

Theo đó, Chính phủ đề nghị điều chỉnh 4 nội dung. Cụ thể là, điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư Dự án từ 22.938 tỷ đồng xuống 19.207,504 tỷ đồng (giảm 3.730,496 tỷ đồng so với sơ bộ tổng mức đầu tư 22.938 tỷ đồng tại Nghị quyết số 53/2017/QH14 của Quốc hội và giảm 3.648,496 tỷ đồng so với tổng mức đầu tư 22.856 tỷ đồng tại Quyết định số 1487/QĐ-TTg ngày 06/11/2018 của Thủ tướng Chính phủ).

Điều chỉnh diện tích đất thu hồi là 5.317,35 ha (giảm 82 ha). Trong đó, diện tích đất của Dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành là 5.000 ha; diện tích đất khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn là 284,7 ha (tăng 2,35 ha); tăng diện tích đất tái lập hạ tầng ngoài ranh giới Cảng hàng không 32,65 ha; giảm không thực hiện đầu tư đối với diện tích đất Phân khu III - Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn 97 ha và giảm diện tích đất khu nghĩa trang 20 ha.

Bên cạnh đó, Chính phủ đề nghị điều chỉnh thời gian thực hiện dự án (đến hết năm 2024). Đồng thời, đề nghị bổ sung nội dung: Bố trí tái định cư các hộ dân thuộc 2 tuyến giao thông kết nối T1, T2 vào Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn.

Đảm bảo minh bạch, chính xác, khả thi

Thẩm tra sơ bộ nội dung này, Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, theo quy định tại Điều 35 và khoản 3 Điều 43 Luật Đầu tư công, việc điều chỉnh các nội dung của Dự án thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, do nội dung điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án làm thay đổi nội dung tại khoản 3 Điều 1 của Nghị quyết số 53/2017/QH14 nên việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, thông qua việc điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án là cần thiết.

Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị cân nhắc việc xem xét, điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án đưa vào Nghị quyết chung của Kỳ họp thứ 6, không cần ban hành một Nghị quyết riêng về điều chỉnh một số nội dung của Nghị quyết số 53/2017/QH14.

Liên quan đến việc điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư Dự án, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh chỉ rõ, công tác lập dự toán ngân sách và rà soát nội dung của dự án thành phần chưa sát với thực tiễn, có sự điều chỉnh vốn đầu tư tương đối nhiều (giảm trên 15% so với tổng mức đầu tư ban đầu, trong đó có 3 hạng mục đề nghị điều chỉnh tăng). Các căn cứ lập tổng mức đầu tư điều chỉnh và lý do điều chỉnh còn chung chung, mang tính định tính.

Do đó, đề nghị Chính phủ bổ sung đánh giá, cung cấp thêm thông tin, số liệu về điều chỉnh tổng mức đầu tư để đảm bảo tính minh bạch, chính xác, khả thi, tránh việc phải tiếp tục điều chỉnh.

Về điều chỉnh diện tích đất thu hồi, ông Thanh đề nghị đánh giá tác động cũng như làm rõ cơ sở pháp lý đối với việc sử dụng ngân sách địa phương để hoàn trả ngân sách trung ương phần chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng Phân khu III - Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn và giao cho địa phương quản lý, sử dụng diện tích đất đã thu hồi theo đúng mục đích thu hồi của Dự án theo quy định tại khoản 2 Điều 3 của Nghị quyết số 94/2015/QH13 hoặc bố trí sử dụng vào mục đích khác của Dự án trong dài hạn.

“Trường hợp thực sự không sử dụng đến mới xem xét giao lại cho địa phương quản lý, sử dụng. Việc quản lý, sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật có liên quan, tránh hiện tượng tái lấn chiếm và lãng phí nguồn tài nguyên đất” - cơ quan thẩm tra lưu ý.

Phát biểu thảo luận vấn đề này, ông Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh thêm: "Trước đây thu hồi đất cho mục đích tái định cư, giờ mà sử dụng không đúng mục đích như xây nhà ở thương mại, dự án bất động sản thì có khả năng sinh ra khiếu kiện. Do đó, đề nghị UBTVQH hết sức cân nhắc” - ông Vũ Hồng Thanh nêu quan điểm.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, diện tích sử dụng đất tăng lên so với dự kiến ban đầu thì mới phải điều chỉnh chủ trương để thu hồi thêm; còn đất thu hồi giảm, không sử dụng đến thì tốt.

“Đất giảm đi, kinh phí giảm đi có phải điều chỉnh lại nghị quyết của Quốc hội? Điều chỉnh lại thì đủ cơ sở không? Sau này kiểm toán vào nói không phải thế, các cơ quan chức năng bảo không phải thế thì tự dưng Quốc hội lại làm việc hợp thức hóa các nội dung thực tế phát sinh” - Chủ tịch Quốc hội nêu vấn đề và cho rằng, chỉ có nội dung kéo dài thời gian thực hiện Dự án là thuộc diện phải điều chỉnh Nghị quyết của Quốc hội.

Kết luận nội dung thảo luận, Phó chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến thảo luận để hoàn thiện hồ sơ; trong đó cần làm rõ vấn đề nào phải xin ý kiến Quốc hội; vấn đề nào thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thì không cần trình.