Thiếu điện chỉ trong thời gian nhất định
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, thực tế một số nơi hiện nay đang thiếu điện cho sản xuất cũng như đời sống của người dân.
“Thay mặt Bộ Công Thương, tôi xin chia sẻ khó khăn của một số doanh nghiệp, cũng như sự bất tiện, nỗi khổ của người dân trong sinh hoạt, trong cuộc sống hằng ngày, nhưng đây chỉ là trong một thời gian nhất định” - Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải chia sẻ.
Lãnh đạo Bộ Công Thương nêu rõ: Trong 4 tháng đầu năm, tình hình cung cấp điện ổn định. Tuy nhiên, từ đầu tháng 5 đến nay, tình trạng nắng nóng kỷ lục đã xảy ra tại nhiều địa phương trên cả nước và diễn biến khó lường, dự kiến còn có thể tiếp tục kéo dài đến sang tháng 6. Tình trạng này đã làm tăng nhu cầu tiêu thu điện sinh hoạt, trong khi đó, lưu lượng nước về các hồ thủy điện lại rất thấp, đặc biệt là tại các hồ thủy điện miền Bắc, gây ảnh hưởng lớn đến cung ứng điện trong mùa khô năm 2023, nhất là trong thời gian đến cuối tháng 5 khi nguồn than nhập khẩu về chậm hơn nhu cầu.
Ngay từ đầu năm 2023, nhận định tình hình khó khăn trong cung ứng điện năm 2023, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Công nghiệp Than-Khoáng sản Việt Nam (TKV) và các đơn vị có liên quan chủ động theo dõi sát tình hình diễn biến thời tiết, bảo đảm nguồn cung nhiên liệu cho phát điện, đẩy nhanh tiến độ xây dựng, nâng cấp, sửa chữa các công trình nguồn và lưới điện.
Để ứng phó với tình hình khó khăn trong cung cấp điện thời gian cao điểm nắng nóng năm 2023, Chính phủ, trực tiếp Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành và các đơn vị liên quan khẩn trương, quyết liệt thực hiện các giải pháp cần thiết để bảo đảm cung ứng đủ điện.
Cung cấp đầy đủ than cho các nhà máy nhiệt điện sử dụng than trong nước; cân đối đủ khí, dầu cho các nhà máy điện. Các nhà máy điện sử dụng than nhập khẩu triển khai các giải pháp phù hợp, kể cả giải pháp vay, mượn, mua, ứng trước… than chưa dùng đến của các nhà máy điện khác để phát điện.
Thực hiện các giải pháp phù hợp để khai thác hiệu quả nhất các nguồn thuỷ điện vì lợi ích tổng thể quốc gia; khẩn trương hoàn tất đàm phán với chủ đầu tư các dự án điện gió, điện mặt trời đã hoàn thành đầu tư xây dựng, đủ điều kiện theo quy định để có thể phát điện ngay lên hệ thống điện quốc gia; tăng cường công tác tiết kiệm điện.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đã triển khai ngay lập tức các giải pháp nhằm đảm bảo cung cấp điện, chỉ đạo các đơn vị thực hiện các giải pháp quyết liệt, khẩn trương nhằm ứng phó, đảm bảo cung cấp điện trong các tháng cao điểm nắng nóng, cụ thể:
Bộ Công Thương cũng đã chỉ đạo các đơn vị điện lực tập trung thực hiệu quả các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao về bảo đảm cung ứng điện mùa khô năm 2023; Lãnh đạo Bộ Công Thương trực tiếp chỉ đạo, hỗ trợ EVN thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Rà soát công tác vận hành hệ thống điện, chỉ đạo các đơn vị phát điện chuẩn bị nhiên liệu sẵn sàng phục vụ cho phát điện, thành lập, tăng cường các bộ phận trực ca và ứng trực hỗ trợ công tác vận hành, thực hành tiết kiệm điện ngay trong các đơn vị nội bộ, đảm bảo an toàn lưới điện truyền tải, lưới điện phân phối đảm bảo cho vận hành an toàn, hiệu quả, khẩn trương khắc phục những sự cố, tồn tại để đưa vào vận hành các nhà máy điện phục vụ cho cung cấp điện.
Tăng sản lượng than cho cấp điện, điều tiết việc cung cấp than để tăng lượng than cho phát điện khoảng 300.000 tấn cho tháng 5 và khoảng 100.000 tấn cho mỗi tháng tiếp theo (tháng 6, tháng 7); tăng 18% lượng khí cấp khu vực Đông Nam Bộ và 8% lượng khí cấp khu vực Tây Nam Bộ cho sản xuất điện.
Về các nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp: Tính đến 17h30 ngày 31/5/2023, có 7 dự án với tổng công suất 430,22 MW đã chính thức được phát điện thương mại lên lưới. Ngoài ra, có 40 dự án đã được Bộ Công Thương phê duyệt giá tạm.
Có 59/85 dự án với tổng công suất 3.389,811 MW đã gửi hồ sơ cho Công ty Mua bán điện để đàm phán giá điện, hợp đồng mua bán điện; trong đó có 50 dự án (tổng công suất 2.751,611 MW) đã đề nghị giá tạm bằng 50% giá trần của khung giá (theo Quyết định số 21/QĐ-BCT ngày 07/01/2023 của Bộ Công Thương). EVN và chủ đầu tư đã hoàn thành đàm phán giá và ký tắt hợp đồng PPA với 46/50 dự án.
Tuy nhiên, vẫn có 26 nhà máy điện chuyển tiếp (công suất khoảng 1,346 MW) chưa gửi hồ sơ đến EVN để đàm phán giá điện.
Về tiết kiệm điện, lãnh đạo Bộ Công Thương cho hay, vừa qua chúng ta nói rất nhiều về vấn đề tiết kiệm điện, xin khẳng định lại, không phải khi thiếu điện thì chúng ta mới phải tiết kiệm điện, đây là chính sách xuyên suốt, lâu dài từ trước đến nay. Ví dụ, Bộ Công Thương có Vụ Tiết kiệm năng lượng, trong đó có tiết kiệm điện. Chúng ta cũng đã làm rất nhiều, như Giờ Trái đất, nhưng việc này đặc biệt có ý nghĩa khi tại thời điểm này, chúng ta đang thiếu điện, việc tiết kiệm điện này càng phải được quan tâm và phải làm rất quyết liệt.
“Chúng tôi cũng đã tổ chức phát động tiết kiệm điện toàn quốc năm 2023 kêu gọi và đề nghị UBND các tỉnh thành phố, các Bộ, ngành Trung ương có liên quan đẩy mạnh công tác truyền thông; tăng cường tuyên truyền, phổ biến sâu rộng, liên tục, bằng nhiều hình thức phù hợp về sử dụng điện tiết kiệm” - Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho hay.
Hiện nay, đã có 55/63 UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành các văn bản chỉ đạo đảm bảo cung ứng điện, tiết kiệm điện trên địa bàn. Kết quả sản lượng điện tiết kiệm hằng ngày đạt mức khoảng 20 triệu kWh/ngày, tương đương khoảng 2,5% điện năng tiêu thụ hằng ngày.
“Thời gian tới, với quy mô tổng công suất đặt đạt 81.504 MW, trong khi nhu cầu phụ tải cao nhất là hơn 44.000 MW, nếu đảm bảo các tổ máy không gặp sự cố, vận hành tin cậy, nhiên liệu đủ, điều tiết nước các hồ hợp lý, thì chúng ta có thể khắc phục vấn đề thiếu điện và đảm bảo điện cho đời sống người dân và sản xuất của doanh nghiệp” - Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh.
Các dự án chuyển tiếp thỏa thuận giá điện đảm bảo không vượt quá khung giá
Đối với việc giải quyết các dự án điện gió, điện mặt trời không nằm trong quy hoạch, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho biết, ngày 15/5/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quyết định số 500/QĐ-TTg Quy hoạch điện VIII, trong đó chỉ nêu tổng công suất các nguồn điện gió, điện mặt trời dự kiến phát triển đến năm 2030, không có tên dự án cụ thể. Trong đó, điện gió, điện gió ngoài khơi, điện mặt trời… cũng đã nêu rất rõ, cụ thể từng chỉ số.
Hiện nay, Bộ Công Thương đang triển khai xây dựng Kế hoạch thực hiện quy hoạch theo nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao, khi đó sẽ cụ thể hóa quy mô công suất, tiến độ các dự án theo từng địa phương để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt, làm cơ sở triển khai theo quy định.
Tuy nhiên, đối với các dự án không nằm trong quy hoạch, Bộ Công Thương khẳng định, hiện Bộ đã có những văn bản, những hướng dẫn để giải quyết vấn đề này. Căn cứ quy định tại Luật Điện lực và Luật giá, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 15/2022/TT-BCT và Quyết định số 21/QĐ-BCT làm cơ sở cho EVN và các dự án chuyển tiếp thỏa thuận giá điện đảm bảo không vượt quá khung giá phát điện do Bộ Công Thương ban hành.
Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng đã ban hành 10 công văn chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc EVN và các chủ đầu tư khẩn trương đàm phán thống nhất giá điện đảm bảo nguyên tắc giá điện với lợi nhuận hợp lý, các dự án tuân thủ quy định pháp luật và không vượt quá khung giá phát điện.
Theo Lãnh đạo Bộ Công Thương, việc tháo gỡ khó khăn cho các dự án là cần thiết. Tuy nhiên, ngoài vấn đề cơ chế giá điện, các dự án phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về quy hoạch, đầu tư, đất đai, môi trường, xây dựng, phòng cháy chữa cháy…
Bộ Công Thương đã thường xuyên làm việc trực tiếp với EVN và các nhà máy điện chuyển tiếp để trực tiếp hướng dẫn, chỉ đạo xử lý. Đồng thời, Bộ cũng đã ban hành các văn bản chỉ đạo cụ thể cho EVN cũng như gửi các địa phương để kịp thời hướng dẫn các nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ theo quy định.
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh: “Chúng tôi rất mong trong thời gian sớm nhất, những dự án này sẽ khắc phục các vướng mắc, khó khăn. Mong các địa phương hỗ trợ, để sớm đưa các dự án này vào lưới điện, bảo đảm được điện cho sản xuất cũng như đời sống của người dân”./.
