Theo OIOS, ông Erik Solheim mới tiếp quản vai trò Giám đốc Điều hành UNEP tại Thủ đô Nairobi được 22 tháng, trong thời gian qua, ông và các thành viên trong Ban Lãnh đạo chưa đạt được thành quả nào đáng kể trong hoạt động chuyên môn, trong việc xây dựng và thực hiện các kế hoạch công tác liên quan đến môi trường, không tuân thủ các quy định chung và quy chế chi tiêu ngân sách của Cơ quan. Trong khi đó, Ban Lãnh đạo UNEP đã thổi phồng chi phí công tác lên hàng triệu Shilling và chi tiêu bừa bãi cho các mục đích cá nhân; nhiều chuyến công tác sang nước ngoài không cần thiết và gây lãng phí lớn.
Báo cáo kiểm toán trích dẫn có 3 chuyến du lịch của 3 lãnh đạo cấp cao UNEP với tổng chi phí là 74 triệu Shilling Kenya (KES), tương đương 741.000 USD. Các nhà quản lý này đã thoải mái sử dụng ngân sách của Cơ quan bằng việc lựa chọn những hãng hàng không cao cấp, các chuyến bay, vị trí ghế hạng đắt tiền. Ngoài ra, họ còn chi nhiều khoản mờ ám chưa xác định được mục đích. Những nhà quản lý trên sử dụng tiền công đi du lịch dưới vỏ bọc là đi công tác nước ngoài, không những không mang lại hiệu quả, giá trị nào trong công việc mà còn gây lãng phí lớn, vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc minh bạch, trách nhiệm giải trình của Cơ quan.
Từ tháng 5/2016 đến tháng 3/2018, riêng ông Solheim đã chi tiêu gần 490.000 USD trong các chuyến công tác nước ngoài. Trong 22 tháng đảm nhiệm cương vị Giám đốc Điều hành UNEP, ông Solheim đã đi công tác khắp các châu lục, đến thăm những thành phố lớn trên thế giới cũng như thường về thăm quê nhà tại Na Uy trong nhiều ngày. Cụ thể, ông đã dành 3 tháng đi công tác ở Pháp, Na Uy và tham quan nhiều nơi tại 2 Thủ đô Paris và Oslo… nhưng chỉ xin nghỉ phép 2 tuần, thời gian còn lại (76 ngày), ông không hề cung cấp thông tin nào về kế hoạch công tác hay những cuộc họp, sự kiện, công việc cụ thể nào mình tham gia, tuy nhiên lại hào phóng chi những khoản tiền lớn từ ngân sách cho các mục đích cá nhân. Thậm chí, ông nhiều lần báo cáo đi công tác, đi dự các cuộc họp tại các thành phố xa hoa như: Washington DC và New York (Hoa Kỳ), Paris… Tuy nhiên, những chuyến công tác này luôn diễn ra vào cuối tuần, ngày nghỉ, ngày lễ. Thủ đô Stockholm của Thụy Điển, Tiểu Vương quốc Dubai, Thủ đô của Panama và một số thành phố ở Trung Quốc… cũng là những nơi ông thường xuyên báo cáo đến công tác.
Giám đốc Nhân sự của UNEP cũng bị chỉ trích đã dành 349 ngày đi công tác trong khoảng thời gian từ tháng 8/2016 đến tháng 3/2018 với các hóa đơn thanh toán từ ngân sách của Cơ quan lên đến 96.000 USD, trong đó, 229 ngày là thời gian bà báo cáo đi công tác tại Paris, cũng là quê của bà. Bà cũng thường xuyên công tác đến các thành phố khác như: New York, Bonn (Đức), Brussels (Bỉ), Copenhagen (Đan Mạch) và Stockholm (Thụy Điển)… Nhiều chuyến đi được đánh giá là không cần thiết và cũng tiêu tốn những khoản tiền lớn từ ngân sách. Khi được yêu cầu giải trình về vấn đề trên, bà cho biết đã tham gia các cuộc họp bí mật có liên quan đến các yếu tố chính trị nhạy cảm, các vấn đề về quản lý nội bộ cần giữ kín.
Người còn lại là một trong những giám đốc chi nhánh đứng tên các khoản chi phí công tác lên tới 158.000 USD, bao gồm các chuyến đi đến Alicante (Tây Ban Nha), Oslo (Na Uy), Brussels (Bỉ) và cũng không có thông tin nào giải trình về công việc thực hiện trong các chuyến công tác.
Sau khi phát hiện những sai phạm tài chính trên, OIOS đã đề nghị ông Erik Solheim và những người có liên quan phải hoàn trả lại Cơ quan tất cả chi phí đi lại gồm: công tác phí, chi phí du lịch, mọi chi phí phát sinh khác, cũng như đền bù những hậu quả, thiệt hại gây ra do Ban Lãnh đạo yếu kém, không có năng lực quản lý nhưng lại đưa ra nhiều quyết định sai lầm, không mang lại hiệu quả kinh tế, thậm chí khiến Cơ quan chịu nhiều thất thoát.
Thư ký báo chí cấp cao của UNEP Stefan Smith cho biết: “Hiện tại, chúng tôi chưa thể đưa ra lời bình luận nào về vấn đề này vì nó liên quan đến một quá trình kiểm toán bí mật vẫn đang tiếp tục được tiến hành nhằm điều tra mọi hành vi sai phạm tài chính tại Cơ quan”.
THANH XUYÊN
Theo Báo Kiểm toán số 41 ra ngày 11-10-2018
