KTQT chưa được chú trọng
Thực tiễn đã chứng minh vai trò quan trọng, cần thiết của KTQT đối với DN. KTQT mang lại những thông tin hữu ích, cùng với các thông tin chức năng khác tạo nên một hệ thống thông tin thống nhất, đồng bộ, hoàn chỉnh, phục vụ cho yêu cầu quản trị DN. Chính bởi vậy, Luật Kế toán 2003 và Luật Kế toán (sửa đổi) 2015 đã có những quy định về KTQT. Để hướng dẫn thực hiện KTQT trong DN, Bộ Tài chính cũng đã ban hành Thông tư 53/2006//TT-BTC. Đây là những văn pháp lý quan trọng, tạo thuận lợi cho việc áp dụng KTQT trong các DN.
Nhiều DN còn lúng túng khi lựa chọn mô hình tổ chức KTQT. Ảnh: TS
Tại Hội thảo: “KTQT - Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam” do Hiệp hội KTQT công chứng Anh quốc (CIMA) cùng với Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam (VAA) tổ chức mới đây, PGS.TS Đặng Văn Thanh- Chủ tịch VAA, cũng thừa nhận: Việc áp dụng KTQT trong các DN ở Việt Nam chưa thực sự phổ biến. Nhiều DN còn lúng túng khi xác định nội dung và lựa chọn mô hình tổ chức KTQT.
Theo phân tích của các chuyên gia, thực trạng trên là do nhận thức về KTQT trong nền kinh tế thị trường chưa thống nhất và đầy đủ. Hệ thống các phương pháp của KTQT chưa được chuẩn hóa và hướng dẫn cụ thể dẫn đến quá trình cung cấp và phân tích thông tin cho nhà quản trị vẫn dựa trên các phương pháp của kế toán tài chính. Hơn nữa, các phương pháp của KTQT như so sánh, phân tích… chưa được sử dụng trong việc thiết kế các chứng từ thu thập thông tin ban đầu. Báo cáo quản trị cũng chưa được xây dựng và lập kịp thời để cung cấp thông tin. Bên cạnh đó, điều kiện về cơ sở vật chất cũng như trình độ cán bộ kế toán của các DN còn hạn chế. Đây là những khó khăn mà các DN cần phải khắc phục nếu muốn triển khai, áp dụng hiệu quả KTQT.
Giúp DN áp dụng hiệu quả KTQT
Môi trường kinh doanh ở Việt Nam đã và đang thay đổi theo xu hướng hội nhập toàn cầu. Sân chơi TPP (Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương) và AEC (Cộng đồng kinh tế ASEAN) đòi hỏi các DN Việt Nam phải nâng cao năng lực quản lý, điều hành, gia tăng lợi thế cạnh tranh thông qua việc áp dụng các công cụ quản trị mới, hiệu quả, trong đó có KTQT.
Để KTQT trở thành công cụ hữu hiệu và cần thiết đối với các nhà quản trị DN, nhiều chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực kế toán đề xuất với cơ quan quản lý Nhà nước ban hành thêm các chính sách nhằm phân định phạm vi phản ánh của kế toán tài chính và KTQT; hướng dẫn về nội dung và phương pháp tổ chức KTQT trong từng ngành, từng loại hình DN, giúp DN tham khảo, vận dụng phù hợp vào điều kiện cụ thể của mình. Thêm nữa, Bộ Tài chính cần phối hợp với các tổ chức nghề nghiệp nước ngoài để có thể xây dựng chương trình đạo tạo về KTQT, thực hiện việc cấp chứng chỉ hành nghề trong lĩnh vực KTQT, tạo điều kiện cho KTQT phát triển.
Trách nhiệm giúp DN nâng cao nhận thức và hiểu rõ hơn về KTQT không chỉ thuộc về cơ quản lý mà đòi hỏi các cơ sở đào tạo và tổ chức nghề nghiệp cũng phải phát huy vai trò của mình trong việc hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ đối với công tác kế toán tại DN; tăng cường tuyên truyền, bồi dưỡng kiến thức về KTQT cho DN; đa dạng hóa các hình thức đào tạo bồi dưỡng; cải tiến phương pháp đào tạo, hiện đại hóa cơ sở vật chất và phương tiện giảng dạy.
Hơn nữa, việc ứng dụng hiệu quả KTQT còn phụ thuộc nhiều vào nhận thức và hành động của DN. Bởi vậy, khuyến nghị mà nhiều chuyên gia kế toán của các trường đại học đưa ra là DN cần có cái nhìn đúng đắn về KTQT; từ đó tự xây dựng một hệ thống chỉ tiêu KTQT cụ thể, theo sát mục tiêu quản trị đề ra và chủ động, đẩy mạnh áp dụng KTQT vào hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm đạt được hiệu quả tốt nhất trong quản lý, điều hành DN. Mặt khác, xu hướng hội nhập hiện nay đặt ra yêu cầu cho các nhà quản trị DN phải học hỏi kinh nghiệm KTQT hiện đại ở các nước phát triển thông qua việc tăng cường hợp tác và đào tạo, để có thể áp dụng, thực hiện KTQT như một công cụ hữu hiệu và cần thiết trong quản trị DN.
NGỌC MAI
