Thực hiện chức năng của một tổ chức tài chính, NAO Lithuania đã tiến hành đánh giá Chương trình ổn định của Lithuania năm 2023.
Trong năm 2022, các quy tắc về kỷ luật tài khóa được áp dụng trong thời kỳ có hoàn cảnh đặc biệt đã được tuân thủ. Dự kiến, các quy tắc này sẽ được quay trở lại áp dụng đầy đủ vào năm 2024.
NAO Lithuania cho biết, tình hình kinh tế hậu đại dịch và lạm phát cao đã dẫn đến hoạt động tài chính công gia tăng mạnh ngoài dự kiến trong năm 2022, nhưng đây có thể là hiện tượng chỉ xảy ra một lần. Lạm phát làm gia tăng mức thu ngân sách chung của Chính phủ, nhưng chi tiêu có xu hướng cao hơn vào những năm tiếp theo.
Trong trung hạn, chi tiêu có thể tăng lên do các cam kết của Chính phủ và quyết định của các nhà hoạch định chính sách. Trong bối cảnh nguồn thu không chắc chắn và áp lực gia tăng chi tiêu, việc tuân thủ các nguyên tắc kỷ luật tài khóa cần có các biện pháp cụ thể trong tương lai.
Ông Jurga Rukšėnaitė, Trưởng phòng Giám sát ngân sách cho biết: “Thu ngân sách cao hơn là điều cần thiết để đảm bảo các dịch vụ công chất lượng cao. Hiện tại, tỷ lệ thu thuế trên GDP ở Lithuania là một trong những mức thấp nhất trong khu vực đồng tiền chung châu Âu. Theo quan điểm của chúng tôi, những thay đổi đối với hệ thống thuế đã được được trình bày là cần thiết, nhưng các đề xuất có thể tham vọng hơn và có thể phản ánh tốt hơn khuyến nghị của các tổ chức quốc tế. Cũng cần lưu ý đến nhu cầu nâng cao hiệu quả chi tiêu công”.
Những thay đổi được đề xuất về thuế thu nhập cá nhân có thể góp phần tạo nên một hệ thống thuế đơn giản hơn và trung lập hơn. Tuy nhiên, khuyến nghị của các tổ chức quốc tế đối với việc thống nhất thuế suất doanh nghiệp áp dụng cho tất cả các công ty hoặc hạ thấp ngưỡng đăng ký thuế giá trị gia tăng đều không được tuân thủ.
Theo NAO Lithuania, nợ công có thể đạt ngưỡng khoảng 40% GDP vào năm 2026 và có khả năng duy trì ở mức thấp nhất trong Liên minh châu Âu. Với nền kinh tế tăng trưởng dưới mức tiềm năng, Lithuania cần có một biện pháp kích thích phù hợp đối với nền kinh tế trong giai đoạn 2023-2024./.
(Theo NAO Lithuania)
