Nhiều điểm sáng trong thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế

Số người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế tiếp tục tăng

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, tính đến hết quý I/2024, số người tham gia BHXH, BHYT đều tăng so với cùng kỳ năm 2023. Cụ thể, có 17,392 triệu người tham gia BHXH, tăng 1,6% (trong đó, BHXH bắt buộc là 15,949 triệu người, tăng 1,49%; BHXH tự nguyện là 1,443 triệu người, tăng 2,77%), có 14,243 triệu người tham gia BHTN (tăng 1,67%) và 90,168 triệu người tham gia BHYT (tăng 0,28%). Số thu BHXH, BHYT, BHTN cũng tăng 2,18% so với cùng kỳ năm 2023.

Trong 3 tháng đầu năm, ngành BHXH Việt Nam cũng đã giải quyết, chi trả các chế độ đảm bảo kịp thời, đầy đủ, đúng quy định, qua đó góp phần hỗ trợ, ổn định cuộc sống của người lao động. Đồng thời, kiểm soát chặt chẽ việc giải quyết hưởng các chế độ; kịp thời ngăn chặn tình trạng lạm dụng, gây thất thoát Quỹ BHXH.

Trong Quý I, số chi BHXH một lần, BHTN và hỗ trợ học nghề giảm so với cùng kỳ năm 2023. Lũy kế đến hết tháng 3/2024 có 308.120 người hưởng BHXH một lần (giảm 189 người); có 154.114 người hưởng BHTN (giảm 1.777 người).

Để đạt kết quả trên, toàn ngành BHXH đã triển khai các chương trình, kế hoạch, phương án, kịch bản điều hành cụ thể, phù hợp với tình hình thực tiễn; tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành liên quan rà soát dữ liệu phát triển người tham gia. Đồng thời, chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố tham mưu cho cấp ủy, chính quyền nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT (Ban chỉ đạo) từ cấp tỉnh đến cấp xã. Nhiều địa phương đã ban hành chính sách hỗ trợ thêm mức đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình từ các nguồn lực của địa phương. Nhiều giải pháp tăng số người tham gia BHXH, BHYT cũng đang được các địa phương quyết liệt triển khai.

Theo đại diện BHXH tỉnh Thanh Hóa, ngay từ đầu năm, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Quyết định về việc kiện toàn Ban Chỉ đạo tỉnh. Trên cơ sở đó, tỉnh đã tập trung kiện toàn Ban chỉ đạo cấp huyện, cấp xã. Đến nay,  27/27 huyện và 559/559 xã, phường đã kiện toàn Ban chỉ đạo. Quá trình triển khai nhiệm vụ, Ban Chỉ đạo tỉnh đã xây dựng quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên. Các thành viên Ban Chỉ đạo đã tích cực tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT và đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần tích cực trong việc bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh.

Ông Hồ Sỹ Nam - Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Trị - cũng cho biết, tỉnh đã xây dựng Kịch bản phát triển người tham gia BHXH, BHYT năm 2024; tạm giao kế hoạch thu và phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN năm 2024 cho BHXH các huyện, thị xã. Đồng thời, phối hợp với Bưu điện tỉnh tổ chức hội nghị đánh giá công tác phối hợp năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024 và xây dựng Kế hoạch liên tịch, tổ chức Lễ ra quân truyền thông cao điểm vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình quý I/2024; đề xuất các giải pháp thực hiện chỉ tiêu bao phủ BHYT đến năm 2025.

Khắc phục hạn chế, tăng tốc thực hiện các chỉ tiêu đề ra

Bên cạnh những kết quả tích cực, ngành BHXH Việt Nam cũng đang đối mặt với không ít khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ. Chia sẻ tại Hội nghị giao ban trực tuyến toàn ngành quý I/2024 mới đây, đại diện BHXH một số địa phương có số lao động lớn như Bình Dương, Đồng Nai…cho biết, sự phục hồi chậm chạp của các doanh nghiệp khiến số lao động sụt giảm trong 2 tháng đầu năm, kéo theo sự sụt giảm số người tham gia BHXH bắt buộc và tình trạng này mới có dấu hiệu khởi sắc hơn từ tháng 3/2024.

Phân tích rõ những khó khăn trong thực hiện chỉ tiêu thu và phát triển người tham gia BHXH, BHYT năm 2024, ông Dương Văn Hào - Trưởng ban Quản lý Thu - Sổ thẻ (BHXH Việt Nam) - chỉ rõ: Mặc dù số người tham gia tăng so với cùng kỳ năm 2023 nhưng so với thời điểm cuối năm 2023, hầu hết các địa phương vẫn trong tình trạng sụt giảm số người tham gia BHXH bắt buộc.

Theo ông Hào, một trong những vấn đề cần quan tâm hiện nay là các Ban chỉ đạo đã và đang được kiện toàn đến cấp xã nhưng lại thiếu sự gắn kết; mối quan hệ giữa các Ban chỉ đạo với hệ thống tổ chức dịch vụ thu cũng còn hạn chế nên chưa tối ưu hóa được hiệu quả của cả hai hệ thống này. Bên cạnh đó, BHXH nhiều địa phương chưa thực hiện đúng hướng dẫn về rà soát dữ liệu thuế, chưa hoàn thành kịch bản phát triển người tham gia BHXH, BHYT…

Để tăng tốc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, ông Hào đề nghị BHXH các địa phương cần quan tâm đổi mới, đẩy mạnh hơn nữa hoạt động phát triển người tham gia BHXH, BHYT trên cơ sở có giải pháp khắc phục các hạn chế trên. Đặc biệt, cần nâng cao chất lượng các tổ chức dịch vụ thu; tập trung rà soát dữ liệu thuế; tăng cường kiểm soát rủi ro liên quan…

Trong khi đó, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Trần Đình Liệu cho biết, thực tế hoạt động của các Ban chỉ đạo cho thấy, đang thiếu sự kiểm tra, giám sát ở địa phương, thiếu sự hỗ trợ, tập huấn cho các Ban chỉ đạo cấp xã trong hoạt động tuyên truyền, vận động người dân. Do đó, Phó Tổng Giám đốc Trần Đình Liệu yêu cầu các bộ phận nghiệp vụ của BHXH địa phương cần hướng dẫn đến từng xã đảm bảo sát với thực tế cũng như làm rõ trách nhiệm của từng thành viên Ban chỉ đạo trong thực hiện nhiệm vụ.

Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Nguyễn Thế Mạnh yêu cầu, BHXH các địa phương phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành trong công tác tuyên truyền, thực hiện chính sách BHXH, BHYT. Cùng với đó, chủ động nắm bắt, đánh giá rõ vướng mắc trong tổ chức thực hiện để đề xuất, kiến nghị hoàn thiện chính sách, pháp luật; phản ứng chính sách chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả về những vấn đề mới, khó, phức tạp, nhạy cảm.

“Toàn Ngành cần đổi mới hơn nữa nội dung, hình thức, phương pháp truyền thông để người dân có thể tiếp cận mọi thông tin về BHXH, BHYT; khai thác, phát huy tối đa hiệu quả công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu của Ngành để kiểm soát rủi ro; kiểm tra, phòng ngừa gian lận, trục lợi quỹ; thực hiện đồng bộ các biện pháp để quản lý quỹ an toàn, tăng trưởng bền vững, hiệu quả” - ông Nguyễn Thế Mạnh nhấn mạnh.