Số nợ bảo hiểm tăng nhưng Yên Bái vẫn thuộc nhóm địa phương có số nợ trung bình thấp
Đến hết tháng 10/2023, tổng số nợ BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) của các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn tỉnh Yên Bái là 55,7 tỷ đồng, tăng 5,3 tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước; chiếm tỷ lệ nợ 2,82% (trong đó nợ phải tính lãi là 20,7 tỷ đồng, chiếm tỷ lệ 1,05%).
Mặc dù số nợ có tăng so với cùng kỳ năm trước, nhưng BHXH tỉnh Yên Bái vẫn thuộc nhóm địa phương có số nợ BHXH, BHYT ở mức trung bình thấp của cả nước và vẫn nằm trong tầm kiểm soát.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến nợ BHXH là đa số các DN hoạt động, kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ, du lịch; một số đơn vị xây dựng chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19 kéo dài khiến tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh bị ngưng trệ, gặp khó khăn. Một số DN quy mô nhỏ và siêu nhỏ đã dừng hoạt động, giải thể, thậm chí phá sản; số lượng DN sử dụng dưới 10 lao động chiếm số lượng rất lớn so với tổng số DN đóng trên địa bàn.
Mặt khác, hầu hết người lao động làm việc trong các DN này không ổn định về tiền lương nên thường xuyên bỏ việc, tham gia BHXH không ổn định dẫn đến việc quản lý, tham gia đóng BHXH gặp rất nhiều khó khăn.
Việc nợ BHXH, BHYT, BHTN đã làm ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện các chế độ chính sách đối với người lao động, nhất là khi họ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động… không được thanh toán chế độ; một số lao động đến tuổi nghỉ hưu không được chốt sổ BHXH để giải quyết chế độ hưu trí, chưa đảm bảo được cuộc sống hàng ngày.
Phấn đấu giảm số tiền chậm đóng bảo hiểm xuống mức thấp nhất
Nhằm giảm tình trạng nợ BHXH, BHYT, BHTN và đảm bảo quyền lợi cho người lao động; BHXH tỉnh Yên Bái đã thành lập Tổ công tác liên ngành thu nợ, làm việc với các đơn vị nợ từ 3 tháng trở lên; ban hành văn bản đôn đốc các DN làm việc với tổ công tác liên ngành nộp số tiền còn nợ năm 2022 và những tháng đầu năm 2023 vào tài khoản chuyên thu của cơ quan BHXH theo đúng cam kết; phân công cán bộ chuyên quản thu đến trực tiếp DN để rà soát dữ liệu thuế và đôn đốc thu hồi số tiền chậm đóng.
Đồng thời tăng cường tổ chức các buổi làm việc, đối thoại với các đơn vị chậm đóng BHXH để tuyên truyền các quy định của pháp luật đến chủ sử dụng lao động, yêu cầu đơn vị xây dựng kế hoạch, có lộ trình nộp BHXH, BHYT, BHTN đầy đủ, kịp thời cho người lao động.
Cùng với đó, BHXH tỉnh tích cực phối hợp với các ngành có liên quan xử lý kịp thời những đơn vị chậm đóng làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Tiến hành thanh tra chuyên ngành, thanh tra đột xuất đối với các đơn vị, DN chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN từ 3 tháng trở lên; đề xuất các biện pháp xử lý đối với các đơn vị, DN có hành vi vi phạm pháp luật về chậm đóng, trốn đóng BHXH.
BHXH tỉnh dùng biện pháp mạnh là định kỳ báo cáo Thường trực Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh về tình hình các đơn vị, DN chậm đóng BHXH; thông báo danh sách đơn vị, DN chậm đóng cho Ban Thi đua - Khen thưởng tỉnh, Đảng ủy khối Cơ quan và DN tỉnh, Liên minh Hợp tác xã, Hiệp hội DN... để làm cơ sở bình xét các danh hiệu thi đua, khen thưởng; đánh giá, phân loại tổ chức cơ sở Đảng trong sạch vững mạnh cho các đơn vị, DN trên địa bàn tỉnh và công khai danh tính các đơn vị nợ lên các phương tiện thông tin đại chúng.
BHXH tỉnh và Công an tỉnh đã ký kế hoạch phối hợp trong công tác phòng chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, BHTN. Do vậy, những đơn vị nợ, chiếm dụng tiền BHXH, BHYT, BHTN của người lao động, cơ quan BHXH sẽ lập danh sách gửi sang cơ quan Công an để xử lý theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Đến tháng 10/2023, BHXH tỉnh đã thanh tra, kiểm tra 63 cuộc tại 153 đơn vị, doanh nghiệp liên quan về thực hiện chế độ BHXH, trong đó thanh tra chuyên ngành tại 99 đơn vị sử dụng lao động. Qua đó đã thu hồi về quỹ BHXH, BHYT, BHTN 2,6 tỷ đồng.
Ngoài ra, BHXH tỉnh còn phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các cuộc thanh tra, kiểm tra liên ngành tại 20 doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm trong việc thực hiện chính sách pháp luật BHXH, BHYT, BHTN để đảm bảo quyền lợi cho người tham gia.
Từ nay đến cuối năm 2023, BHXH tỉnh tiếp tục tập trung tổ chức thực hiện các giải pháp thu tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN; tăng cường công tác đôn đốc thu, giảm số tiền nợ tại các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp nợ từ 3 tháng trở lên, đơn vị chưa đóng, hoặc đóng không đầy đủ BHXH cho người lao động; phối hợp với các sở, ban, ngành thành lập đoàn liên ngành đến một số doanh nghiệp nợ kéo dài để tuyên truyền pháp luật, đồng thời đôn đốc thu nợ; phấn đấu hết năm 2023 giảm số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh xuống mức thấp nhất theo chỉ tiêu BHXH Việt Nam giao./.