Quản lý, sử dụng Quỹ Bảo hiểm y tế và thực hiện chính sách Bảo hiểm thất nghiệp -Kỳ I: Kiến nghị thu hồi về Quỹ Bảo hiểm y tế hơn 168 tỷ đồng

(BKTO) - Năm 2018, KTNN đã kiểm toán Chuyên đề Việc quản lý và sử dụng Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT) năm 2017 và việc thực hiện chính sách bảo hiểm thất nghiệp tại các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư. Qua kiểm toán, cùng với việc xác định số kết dư Quỹ BHYT tại thời điểm 31/12/2017, KTNN đã phát hiện, chỉ ra nhiều hạn chế, bất cập trong việc ban hành và thực hiện chính sách pháp luật về quản lý, sử dụng nguồn Quỹ này. Đặc biệt, KTNN đã kiến nghị thu hồi trên 168,1 tỷ đồng (số liệu được làm tròn) về Quỹ BHYT từ các cơ sở y tế, nộp NSNN do cấp trùng thẻ BHYT 18,7 tỷ đồng.



Nhiều khoản chi không đúng quy định

Kiến nghị thu hồi số tiền trên được đưa ra sau khi KTNN kiểm toán công tác chi khám, chữa bệnh BHYT năm 2017 và phát hiện hàng loạt khoản thanh toán BHYT không đúng quy định.

Cụ thể là thanh toán chi phí dịch vụ kỹ thuật (DVKT) không đúng quy định hơn 110,9 tỷ đồng do áp sai giá DVKT; chỉ định DVKT không phù hợp; DVKT không đủ điều kiện thanh toán; người thực hiện DVKT không có chứng chỉ hành nghề; thanh toán tiền giường trong cơ cấu giá có điều hòa nhưng không sử dụng điều hòa; thanh toán thừa, thanh toán trùng trong cơ cấu giá DVKT. Bên cạnh đó, KTNN phát hiện khoản thanh toán chi phí thuốc không đúng quy định hơn 5 tỷ đồng do thuốc chỉ định không phù hợp; thuốc có giá thanh toán BHYT cao hơn giá kê khai, kê khai lại; thuốc thanh toán BHYT cao hơn thuốc cùng nhóm có hàm lượng cao hơn; thuốc không đảm bảo đủ điều kiện thanh toán; thuốc thanh toán không đúng tỷ lệ thanh toán; thuốc đã có trong cơ cấu giá DVKT; thuốc thanh toán BHYT không có giá kê khai, kê khai lại. Kết quả kiểm toán cũng xác định những khoản thanh toán chi phí vật tư y tế không đúng quy định với số tiền hơn 2,9 tỷ đồng.

Qua kiểm toán hồ sơ khám, chữa bệnh thanh toán BHYT năm 2017, KTNN kiến nghị giảm trừ gần 4,2 tỷ đồng do chỉ định thuốc không đúng, thanh toán vật tư y tế, DVKT không đúng quy định. Đồng thời, kiến nghị giảm trừ gần 45,1 tỷ đồng qua kết quả thanh tra, kiểm tra, giám định của cơ quan Bảo hiểm xã hội (BHXH) hiện đang “treo” lại chưa giảm trừ chi phí khám, chữa bệnh BHYT của các cơ sở y tế do thanh toán thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật không đúng quy định.

Cùng với các sai sót trên, KTNN xác định các khoản do định mức tiêu hao vật tư chưa hợp lý và thanh toán dịch vụ kỹ thuật vượt công suất tại các cơ sở y tế trong năm 2017 là trên 738 tỷ đồng. Đối với nội dung này, tại Văn bản số 12452/VPCP-KGVX ngày 22/12/2018 của Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã chỉ đạo Bộ Y tế, Bộ Tài chính phối hợp với BHXH Việt Nam xử lý dứt điểm các vướng mắc trong thanh, quyết toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT đảm bảo hài hòa quyền lợi của các bên tham gia BHYT.

Hạn chế trong công tácđấu thầu thuốc, vật tư y tế

Liên quan đến công tác đấu thầu thuốc, đấu thầu hóa chất, vật tư y tế, kết quả kiểm toán cho thấy, trong công tác đấu thầu thuốc chưa có quy định chi tiết quy cách, dạng bào chế, tiêu chuẩn chất lượng của nguyên, vật liệu; việc tổ chức đấu thầu không đem lại hiệu quả kinh tế, không tiết kiệm được thời gian do khi đấu thầu cũng chỉ có 1 nhà cung cấp tham gia và trúng thầu bằng giá kế hoạch, giá kê khai đối với các thuốc biệt dược, thuốc nhóm PICs I và II, nhóm tương đương sinh học mà chỉ có 1 sản phẩm độc quyền. Trong công tác đấu thầu hóa chất, vật tư y tế cũng chưa ban hành văn bản hướng dẫn riêng về việc đấu thầu mua sắm hóa chất, vật tư y tế; chưa cập nhật giá trúng thầu của vật tư, hóa chất trên phạm vi toàn quốc để làm cơ sở dữ liệu phục vụ cho công tác xây dựng và phê duyệt giá kế hoạch, lựa chọn nhà thầu. Bên cạnh đó, Bộ Y tế chưa hướng dẫn về phân loại vật tư, hóa chất theo nhóm, chất lượng, tiêu chuẩn kỹ thuật phù hợp với từng loại dịch vụ y tế để làm căn cứ phê duyệt giá kế hoạch.

Theo đánh giá của KTNN, việc mua sắm thuốc trúng thầu tập trung quốc gia còn thấp hơn rất nhiều so với kết quả trúng thầu. Tại một số tỉnh, thành phố được kiểm toán, công tác tổ chức đấu thầu thuốc còn nhiều hạn chế, chưa tuân thủ quy định trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Cá biệt có địa phương lựa chọn hình thức mua sắm trực tiếp trái quy định tại khoản 3, Điều 29 Thông tư số 11/2016/TT-BYT ngày 11/5/2016 của Bộ Y tế với tổng giá trị hơn 679,1 tỷ đồng; chấm thầu và lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc trái quy định dẫn đến thiệt hại cho Quỹ BHYT khoảng 4,8 tỷ đồng; lựa chọn loại thuốc đấu thầu có dấu hiệu vi phạm Nghị định số 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 của Chính phủ, làm thiệt hại cho Quỹ BHYT khoảng 9,3 tỷ đồng. Với những dấu hiệu sai phạm như trên, KTNN đã có Công văn số 1330/KTNN-CNVII gửi Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an để điều tra làm rõ, xử lý theo quy định của pháp luật.

(Kỳ sau đăng tiếp)
N.KIM
(Theo Báo Kiểm toán số 20 ra ngày 16/5/2019)
Cùng chuyên mục
Quản lý, sử dụng Quỹ Bảo hiểm y tế và thực hiện chính sách Bảo hiểm thất nghiệp -Kỳ I: Kiến nghị thu hồi về Quỹ Bảo hiểm y tế hơn 168 tỷ đồng