Điện khí giúp đảm bảo an ninh hệ thống điện
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, từ nay đến năm 2030, nhu cầu điện của đất nước cần khoảng 70.524 MW, gần gấp đôi công suất hiện nay. Về mặt cơ cấu, cần phải chuyển rất mạnh từ cơ cấu điện từ nguồn sử dụng nhiên liệu hóa thạch (than, dầu và điện khí) sang những loại nhiên liệu thân thiện hơn với môi trường để đạt mục tiêu trung hòa các bon vào năm 2050.
Tuy nhiên, để giữ được an ninh hệ thống điện, đòi hỏi nguồn điện nền khá lớn và ổn định với khoảng 70% tổng công suất khả dụng. Theo đó, việc phát triển sản xuất điện khí là nhiệm vụ quan trọng, nhất là trong bối cảnh hiện nay việc triển khai các dự án điện khí đang không theo kịp với tiến độ đề ra - Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Theo Quy hoạch điện VIII, từ nay đến năm 2030, Việt Nam phải phát triển 30.424 MW điện khí. Trong đó, khí tự nhiên trong nước là 7.900MW được thực hiện từ 10 dự án đã được duyệt trong Quy hoạch; 13 dự án khí hóa lỏng vưới công suất 22.524 MW sẽ phải nhập khẩu từ nước ngoài.
Ông Tô Xuân Bảo - Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho biết, theo Quy hoạch điện VIII, tổng quy mô công suất các dự án nhà máy điện khí được đầu tư xây dựng và đưa vào vận hành đến năm 2030 là 30.424 MW (23 dự án), trong đó tổng công suất nhà máy điện khí sử dụng khí khai thác trong nước là 7.900 MW (10 dự án), tổng công suất nhà máy điện khí sử dụng LNG là 22.524 MW (13 dự án).
Báo cáo về tình hình thực hiện các dự án, ông Bảo cập nhật thông tin, đã có một nhà máy điện khí - Nhà máy nhiệt điện Ô Môn I với công suất 660 MW đưa vào vận hành từ năm 2015. Nguồn nhiên liệu đầu vào của Nhà máy hiện nay là dầu và dự kiến sẽ chuyển sang sử dụng nhiên liệu khí sau khi có khí từ mỏ khí Lô B - Ô Môn.
Một dự án điện khí đang xây dựng là Dự án Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 với công suất 1.624 MW, hiện đang đạt tiến độ 85%.
Dự án Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 là dự án nhiệt điện sử dụng nhiên liệu khí LNG đầu tiên tại Việt Nam (do PV Power thuộc PVN làm chủ đầu tư), là một trong số ít tổ máy tua-bin khí có công suất (trên 500MW) cũng như hiệu suất khí (trên 60%) lớn nhất trên thế giới. Khi đi vào hoạt động, dự án sẽ góp phần thực hiện cam kết phát thải ròng về 0 vào năm 2050 của Chính phủ tại COP26 và bổ sung 9 tỷ kWh điện/năm cho hệ thống điện quốc gia.
Khi vận hành, Dự án Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4 sẽ sử dụng LNG từ Kho cảng LNG Thị Vải. Hiện Kho cảng LNG Thị Vải đã hoàn thành thi công và đưa vào sử dụng, sẵn sàng cung cấp LNG cho Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và Nhơn Trạch 4.
Ngoài ra, còn có 18 dự án khác đang trong quá trình chuẩn bị đầu tư xây dựng với tổng công suất 23.640 MW và 03 dự án đang lựa chọn nhà đầu tư với tổng công suất 4.500 MW gồm các dự án Cà Ná, Nghi Sơn, Quỳnh Lập.
Cần chung tay vào cuộc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc
Tại buổi làm việc của lãnh đạo Bộ Công Thương với 15 tỉnh/thành phố và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) về tình hình triển khai thực hiện các dự án nhiệt điện sử dụng khí thiên nhiên và khí tự nhiên hóa lỏng LNG nằm trong danh mục các dự án trọng điểm đầu tư của Quy hoạch và Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII vào trung tuần tháng 4 vừa qua, EVN, PVN và các đơn vị đã báo cáo về tiến độ triển khai dự án, các khó khăn đang gặp phải trong quá trình thực hiện và đề xuất các giải pháp tháo gỡ.
Theo chia sẻ, những vướng mắc chủ yếu liên quan đến việc đàm phán ký kết các hợp đồng; tiến độ giải phóng mặt bằng tại các địa phương; một số địa phương chưa thể đàm phán, ký kết Thoả thuận đấu nối cho dự án do chưa xác định được chủ đầu tư các dự án đường dây truyền tải để giải toả công suất; các đề xuất ưu đãi, đảm bảo đầu tư của nhà đầu tư chưa phù hợp với quy định pháp luật hiện hành…
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Bộ sẽ tổng hợp những khó khăn, vướng mắc của các DN, đơn vị, địa phương và giải quyết theo thẩm quyền. Đối với những vấn đề vượt quá phạm vi, Bộ sẽ kiến nghị Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan xem xét, giải quyết. Các dự án điện khí trong Quy hoạch điện VIII là nguồn năng lượng vô cùng quan trọng, không chỉ bảo đảm đủ tổng nguồn trong Quy hoạch, mà còn là nguồn điện nền để huy động, khai thác nguồn năng lượng tái tạo như gió, mặt trời - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu rõ.
Để đảm bảo hoàn thành mục tiêu đề ra trong Quy hoạch điện VIII, các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Ninh Thuận cần hoàn thành việc lựa chọn nhà đầu tư đủ năng lực, đủ tài chính, đủ kinh nghiệm trước ngày 15/7/2024; lên tiến độ triển khai dự án và yêu cầu nhà đầu tư thực hiện cam kết về tiến độ.
Đối với các địa phương đã có chủ đầu tư, cần khẩn trương rà soát những vướng mắc của chủ đầu tư phản ánh để chủ động xử lý theo thẩm quyền; báo cáo Bộ Công Thương, Ban Thường trực Ban Chỉ đạo Nhà nước các chương trình, công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành năng lượng về tiến độ tổng thể của các dự án đang triển khai.
Đặc biệt, phải kiên quyết xử lý các vi phạm của các chủ đầu tư, đơn vị có liên quan, đồng thời trình Chính phủ xem xét, xử lý các chủ đầu tư nếu có dấu hiệu trốn tránh trách nhiệm, trì hoãn việc triển khai, gây khó khăn việc bảo đảm an ninh năng lượng đất nước.
Các địa phương phải đôn đốc chủ đầu tư trình phê duyệt Hợp đồng FS, ký các hợp đồng mua bán điện với EVN dựa vào quy định của luật pháp hiện hành và Thông tư 31/2022/TT-BCT sửa đổi Thông tư 57/2014/TT-BCT quy định phương pháp, trình tự xây dựng và ban hành khung giá phát điện và Thông tư 57/2020/TT-BCT quy định phương pháp xác định giá phát điện, hợp đồng mua bán điện.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chỉ đạo, EVN phải khẩn trương hướng dẫn, hoàn thành đàm phán, ký kết hợp đồng PPA với chủ đầu tư, nhất là dự án Nhơn Trạch 3 và 4 và các dự án thuộc Chuỗi khí Lô B trong Quý II/2024; báo cáo Bộ Công Thương các vướng mắc trong quá trình thực hiện để kịp thời giải quyết.
Khẩn trương đề xuất cấp có thẩm quyền giao EVN làm chủ đầu tư các đường dây truyền tải để giải tỏa công suất cho các nhà máy điện khí. Đồng thời, đẩy mạnh tiến độ triển khai các dự án đường dây truyền tải trong hệ sinh thái điện khí đã được cấp có thẩm quyền giao làm chủ đầu tư. EVN cũng cần đẩy nhanh thực hiện các dự án điện Quảng Trạch I, Quảng Trạch II đáp ứng tiến độ đã được phê duyệt.
Đối với PVN, cần khẩn trương triển khai thực hiện Chuỗi dự án khí điện Lô B và các dự án điện Ô Môn III, Ô Môn IV; hoàn thiện, ký kết hợp đồng bán khí cho các dự án điện sử dụng khí Lô B; triển khai thực hiện các dự án điện, khí đã được giao làm chủ đầu tư để sớm đưa vào vận dụng.../.