Theo Báo cáo việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến hết năm 2023 của Bộ Tài chính, năm 2018, khoản thu từ thuế này đạt khoảng 13.000 tỷ đồng, tăng gần 20% so với năm trước đó.
Năm 2022, số thu đạt 34.746 tỷ đồng, tăng 64,34% so với số thu năm 2021.
Tuy nhiên, năm 2023 (sau 6 năm tăng liên tục), thuế thu được từ chuyển nhượng bất động sản lần đầu lao dốc, giảm 46% so với năm 2022, xuống còn 18.618 tỷ đồng.
Bộ Tài chính nhận định: Năm 2023, số thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản giảm do sức mua và thanh khoản của thị trường bất động sản giảm mạnh, thiếu dòng tiền.
Cùng với đó, thiếu nguồn cung nhà ở và cơ cấu sản phẩm nhà ở không hợp lý, thiếu nhà ở giá vừa túi tiền, thừa nhà ở cao cấp; giá nhà tăng liên tục vượt quá khả năng tài chính của đa số người dân nên lượng giao dịch trên thị trường sụt giảm dẫn tới số thu về thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản năm 2023 giảm mạnh.
Về giá chuyển nhượng bất động sản, Bộ Tài chính cho biết, có tình trạng người nộp thuế kê khai để tính thuế không đúng với giá thực tế chuyển nhượng.
Bên mua bán sử dụng hợp đồng viết tay do hai bên tự ký ghi theo giá thực tế giao dịch để phòng ngừa khi tranh chấp tại tòa án. Do đó, rất khó để cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác minh giá trị thực của giao dịch chuyển nhượng bất động sản, đặc biệt là cơ quan thuế hiện nay chưa có chức năng điều tra.
Đối với hợp đồng chuyển nhượng, hợp đồng mua bán nhà ở, công trình xây dựng trong tương lai của bên thứ 2 cho bên thứ 3 cũng chỉ ngang bằng giá đã mua của chủ đầu tư hoặc khi đã được cấp sổ thì người nộp thuế sẵn sàng khai báo thấp hơn giá của chủ đầu tư. Điều này cũng dẫn đến thất thu trong việc tính, thu nộp ngân sách.
Về phương thức chuyển nhượng mua bán bất động sản, dự án bất động sản, Bộ Tài chính cho biết có tình trạng chủ đầu tư chấp thuận cho người mua ký lại hợp đồng nhà hình thành trong tương lai với người mua mới nhằm tránh TNCN từ chuyển nhượng bất động sản; chủ đầu tư đang lách quy định của Luật Nhà ở về giới hạn số lượng nhà ở cho phép người nước ngoài sở hữu bằng cách ký Hợp đồng thuê dài hạn và Bên thuê có đầy đủ các quyền như chủ sở hữu nhà ở.
Bên cạnh đó, giao dịch thực tế mua bán bất động sản nhưng hợp thức hóa bằng cách mua cổ phần, sau đó chia tách doanh nghiệp.
Người nộp thuế chuyển nhượng bất động sản không ký kết hợp đồng chuyển nhượng mà ký kết hợp đồng ủy quyền (trong đó người được ủy quyền có quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt đối với bất động sản) nhằm tránh thuế TNCN từ chuyển nhượng bất động sản./.
.png "Bạc Liêu: Phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền chính sách bảo hiểm")
