Lãi suất cho vay trung bình đã giảm khoảng 1-1,5%
Theo Phó Thống đốc thường trực Đào Minh Tú, hiện nay, tín dụng có tăng nhưng mức tăng so với năm ngoái vẫn thấp hơn khá nhiều. Tính đến ngày 30/9, lãi suất huy động khoảng 5,9%, tổng vốn huy động của các ngân hàng thương mại khoảng 12,9 triệu tỷ đồng. Thời điểm cùng kỳ năm ngoái, lãi suất huy động là 7,68%.
Lãi suất cho vay dự đoán khoảng 6,1-6,2%. Tổng dư nợ của nền kinh tế là 12,63 triệu tỷ đồng. Điều này cho thấy, tốc độ tăng trưởng tín dụng có tăng nhưng chậm hơn năm ngoái.
Ông Tú cho biết, tốc độ tăng trưởng tín dụng chậm xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan, trong đó có khó khăn từ nền kinh tế, tác động của nước ngoài và khó khăn của doanh nghiệp trong nước. Cho nên, cầu đầu tư, cầu tiêu dùng đều giảm, kéo theo cầu tín dụng không tăng nhanh được.
Về lãi suất, đại diện lãnh đạo NHNN cho hay, hiện lãi suất cho vay trung bình đối với các khoản cho vay mới đã giảm khoảng 1-1,5% so với năm trước.
“Từ đầu năm, chúng tôi tính toán mức giảm lãi suất khoảng 1% là tích cực rồi nhưng với những thông điệp mạnh mẽ đưa ra từ đầu năm, sau 9 tháng nhìn lại, có thể mạnh dạn nói là chính sách tiền tệ đã rất cởi mở, nới lỏng” - ông Tú nêu rõ.
Phó Thống đốc thường trực thông tin, lãi suất bình quân cho vay đối với các khoản cho vay ngắn hạn từ 5,5-7%, cho vay trung, dài hạn từ 8,5-10%.
Với lãi suất cho các khoản vay trước đây nhưng chưa đến kỳ trả nợ, trả lãi thì mức giảm có độ trễ hơn do đã vay ở mức rất cao từ 10-12%/năm, nên hiện được xác định ở mức tầm 9,31 đến 10,9-11%/năm.
Lãi suất của những khoản dư nợ trước đây nhưng chưa đến kỳ trả nợ, trả lãi thì mức giảm có độ trễ do huy động của các ngân hàng thương mại trước đây ở mức rất cao từ 10-12%. Cho nên, độ trễ hiện nay theo tính toán của NHNN khoảng 9,31 đến 10,9-11%/năm.
“Các ngân hàng thương mại khi chưa đến kỳ các doanh nghiệp trả nợ, trả lãi, trong hợp đồng tín dụng đã ký từ trước vẫn giữ như thế nhưng khi đến kỳ trả nợ, ngân hàng và doanh nghiệp đều thống nhất thỏa thuận theo hướng hỗ trợ giảm bớt lãi suất trong giai đoạn khó khăn. Độ trễ này, trước mắt có thể còn ở mức cao, nhưng đến khi trả nợ sẽ là một câu chuyện để hỗ trợ” - Phó Thống đốc Đào Minh Tú chia sẻ.
Đại diện NHNN cũng cho biết, khối tín dụng chính sách cho người nghèo, hộ thu nhập thấp cũng tăng rất cao là 8,19% và tổng dư nợ là 316 nghìn tỷ đồng với 16,7 triệu khách hàng.
11 giải pháp lớn để mở rộng tín dụng
Liên quan câu hỏi làm thế nào để tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận tốt hơn với tín dụng, Phó Thống đốc thường trực cho hay, dưới sự chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, NHNN xác định đẩy mạnh việc tăng nguồn lực hỗ trợ cho doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp khó khăn, đóng cửa, giải thể, giúp doanh nghiệp sớm khôi phục kinh tế, nhất là sau 2 năm chống dịch cộng với tác động kép từ ảnh hưởng của nền kinh tế thế giới và trong nước.
Trước tình hình này, ngay từ đầu năm, NHNN đã đặt ra vấn đề mở rộng tín dụng thông qua 11 giải pháp lớn:
Thứ nhất, ngay từ đầu năm, NHNN đã tạo thanh khoản, dư địa cho các tổ chức tín dụng.
“Không có câu chuyện thiếu room tín dụng cũng như các ngân hàng thương mại rất thoải mái nguồn lực cho vay. Ngân hàng sử dụng công cụ để tạo nguồn lực, hạ lãi suất để đầu vào của doanh nghiệp được giảm thấp” - ông Tú nêu rõ.
Thứ hai, NHNN đã hạ lãi suất điều hành 2% cho 4 lần. Thông điệp cũng như chỉ đạo của NHNN với các tổ chức tín dụng là phải hạ lãi suất cho vay. Điều này đang diễn ra rất tích cực, nhất là 1 tháng gần đây.
Thứ ba, rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật (điển hình là Thông tư 06) tạo dư địa pháp lý cũng như công cụ hành lang pháp lý cho các tổ chức tín dụng cung ứng sản phẩm mới, tạo thêm sức cạnh tranh, thêm điều kiện buộc các ngân hàng thương mại phải tính đến câu chuyện giữ khách hàng và hạ lãi suất.
Thứ tư, tái cơ cấu lại các khoản nợ, khoản lãi đến hạn nếu còn khó khăn. Đến nay, có khoảng hơn 120.000 tỷ đồng đã được thực hiện.
Thứ năm, gói tín dụng chuyên đề của Chính phủ cũng như của ngân hàng, đơn cử gói 40.000 tỷ đồng để hỗ trợ 2% lãi suất, gói 120.000 tỷ đồng để hỗ trợ nhà ở xã hội, gói 15.000 nghìn tỷ đồng hỗ trợ kinh doanh thủy sản cũng như xuất khẩu gỗ.
“Hiện nay, gói 15.000 nghìn tỷ đồng đã cho vay được gần 6.000 tỷ đồng. Nếu dùng hết gói này, chúng tôi lại chỉ đạo các ngân hàng thương mại sẵn sàng cung ứng để giải quyết những khó khăn trước mắt cho 2 lĩnh vực này” - Phó Thống đốc cho hay.
Thứ sáu, cải cách thủ tục hành chính, hạ phí, đưa ra nhiều sản phẩm mới của các ngân hàng thương mại để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Thứ bảy, tổ chức hội nghị kết nối, đối thoại với doanh nghiệp và các thành phần kinh tế để tháo gỡ vướng mắc ngay tại cơ sở.
Thứ tám, phối hợp với chính quyền địa phương, các ngành nghề, hiệp hội doanh nghiệp để cùng tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, chính sách.
Thứ chín, các giải pháp về truyền thông.
Thứ mười, tăng cường tín dụng, chính sách xã hội, chính sách tiêu dùng và tín dụng tiêu dùng. Đây là giải pháp quan trọng, thúc đẩy được cầu tiêu dùng thì sẽ tăng được cầu tín dụng.
Cuối cùng, hỗ trợ thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Các ngân hàng sẽ tiếp tục phát hành trái phiếu nếu đủ điều kiện đảm bảo an toàn và tham gia với tư cách là nhà đầu tư vào trái phiếu của doanh nghiệp.
“Hiện nay, chúng tôi đang duy trì 4 tổ chức tín dụng với số mua trái phiếu trên 231.000 tỷ đồng. Vừa qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp có những lùm xùm, có 1 vài doanh nghiệp vi phạm, còn lại các doanh nghiệp đang làm tốt. Do đó, chúng tôi dưới góc độ tháo gỡ, tạo điều kiện để trái phiếu tiếp tục là kênh quan trọng hỗ trợ cho doanh nghiệp” - ông Tú chia sẻ.
Thông qua các giải pháp trên, NHNN rất mong tín dụng sẽ đạt mức như kỳ vọng, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy nền kinh tế.
“Hy vọng trong 3 tháng cuối năm, theo thông lệ, tín dụng sẽ tăng nhanh. Tất nhiên, việc tiếp cận tín dụng cũng từ hai phía. Về phía ngân hàng, chúng tôi sẽ thực hiện các biện pháp quyết liệt cùng với sự đồng hành của các địa phương, các Bộ, ngành tạo điều kiện để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp vươn lên trong bối cảnh kinh tế khó khăn” - Phó Thống đốc thường trực Đào Minh Tú nhấn mạnh./.
