Tuổi trẻ phải rèn đức, luyện tài

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chú trọng đến vai trò, vị trí của thanh niên, khẳng định nhiệm vụ người chủ tương lai của đất nước chính là thanh niên.

2-.jpg
Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện với đại biểu thanh niên xung phong dự Đại hội Thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước toàn miền Bắc, tháng 01/1967. Ảnh tư liệu

Nhân dịp Tết Nguyên đán đầu tiên sau khi nước nhà độc lập, tháng 01/1946, Hồ Chủ tịch đã gửi thư cho thanh niên, trong đó Người viết: “Một năm khởi đầu từ mùa xuân. Một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội”. Phát biểu tại Trường Đại học Nhân dân Việt Nam vào năm 1955, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Nhiệm vụ của thanh niên không phải là hỏi nước nhà đã cho mình những gì. Mà phải tự hỏi mình đã làm gì cho nước nhà? Mình phải làm thế nào cho ích lợi nước nhà nhiều hơn? Mình đã vì lợi ích nước nhà mà hy sinh phấn đấu chừng nào?”. Người cũng đồng thời chỉ rõ: “Thanh niên cần phải có tinh thần và gan dạ sáng tạo, cần phải có chí khí hăng hái và tinh thần tiến lên, vượt mọi khó khăn, gian khổ để tiến mãi không ngừng”. Ngày 17/8/1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho thanh niên: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần là nhờ do các thanh niên. Thanh niên muốn làm chủ tương lai cho xứng đáng thì ngay hiện tại phải rèn luyện tinh thần và lực lượng của mình, phải ra làm việc để chuẩn bị cái tương lai đó”.

Từ vai trò, vị trí, sứ mệnh cao cả của thanh niên, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm khuyên dạy thanh niên phải chú ý học tập rèn luyện về mọi mặt để có đủ đức, đủ tài mới hoàn thành được trách nhiệm của mình với đất nước.

Tại Đại hội Sinh viên Việt Nam lần thứ II, ngày 07/5/1958, Hồ Chủ tịch phân tích rõ mối quan hệ hữu cơ giữa đức và tài: “Có tài mà không có đức ví như một anh làm kinh tế tài chính rất giỏi nhưng lại đi đến thụt két thì chẳng những không làm được gì ích lợi cho xã hội, mà còn có hại cho xã hội nữa. Nếu có đức mà không có tài ví như ông Bụt không làm hại gì, nhưng cũng không lợi gì cho loài người”.

Về mối quan hệ đức - tài, Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ cụ thể: “… chính trị là đức, chuyên môn là tài. Có tài mà không có đức là hỏng… Đức phải có trước tài” và “Đức là đạo đức cách mạng. Đó là cái gốc, rất là quan trọng. Nếu không có đạo đức cách mạng thì có tài cũng vô dụng”.

Theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, việc rèn đức, luyện tài của thanh niên phải được thực hiện thường xuyên, liên tục, vừa sâu rộng, có tính toàn diện và phải gắn chặt giữa lý luận với thực tiễn. Năm 1956, tại Đại hội toàn quốc lần thứ II của Đoàn Thanh niên Cứu quốc Việt Nam, Người căn dặn thanh niên: “Phải giữ vững đạo đức cách mạng: Phải khiêm tốn, cần cù, hăng hái, dũng cảm. Phải tránh tư tưởng kiêu ngạo, công thần, tự tư tự lợi” và: “Phải cố gắng học tập chính trị, văn hóa, nghề nghiệp để tiến bộ mãi, để sẵn sàng trở thành cán bộ tốt, đảng viên tốt”. Tại Trường Đại học Nhân dân Việt Nam, vào tháng 7/1956, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc nhở thanh niên phải suốt đời gắn liền lý luận với công tác thực tiễn, bởi không ai có thể tự cho bản thân mình đã biết đủ, biết hết.

Vì rèn đức, luyện tài là việc quan trọng, lâu dài, nên Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn thanh niên phải có ý chí quyết tâm cao và sự kiên trì, nhẫn nại, phát huy cao nhất những thế mạnh của tuổi trẻ. Trong bài thơ “Khuyên thanh niên” viết vào tháng 3/1951, Người viết: “Không có việc gì khó/ Chỉ sợ lòng không bền/ Đào núi và lấp biển/ Quyết chí ắt làm nên”. Người cũng phân tích sâu sắc Huy hiệu của Đoàn: “Huy hiệu của thanh niên ta là “Tay cầm cờ đỏ sao vàng tiến lên”. Ý nghĩa của nó là: Thanh niên phải xung phong làm gương mẫu trong công tác, trong học hỏi, trong tiến bộ, trong đạo đức cách mạng. Thanh niên phải thành một lực lượng to lớn và vững chắc trong công cuộc kháng chiến và kiến quốc. Đồng thời phải vui vẻ và hoạt bát”.

Trong lá thư cuối cùng gửi cho thanh niên nước nhà, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục dành những lời khuyên dạy tâm huyết với thanh niên: “Luôn luôn trau dồi đạo đức cách mạng, khiêm tốn và giản dị. Chống kiêu căng, tự mãn. Chống lãng phí, xa hoa. Thực hành tự phê bình và phê bình nghiêm chỉnh, để giúp nhau cùng tiến bộ. Ra sức học tập nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, khoa học kỹ thuật và quân sự để cống hiến ngày càng nhiều cho Tổ quốc, cho nhân dân”.

Lịch sử trưởng thành và phát triển của thanh niên Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng đã chứng minh những cống hiến to lớn mà tuổi trẻ cả nước dâng hiến cho Tổ quốc, được Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng, ghi nhận, đánh giá cao. Thực tiễn cũng chỉ ra bài học quý báu là: Để tuổi trẻ có thể rèn đức, luyện tài tốt cần phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo, sự vào cuộc, hỗ trợ, giúp đỡ của Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị và nhân dân, nhưng quan trọng và quyết định nhất vẫn là sự tự giác rèn luyện, phấn đấu của chính thanh niên và tổ chức Đoàn. Phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XII, tháng 12/2022, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn hết sức coi trọng, đặt niềm tin sâu sắc vào lực lượng thanh niên và tổ chức Đoàn. Đồng thời, Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh “bản thân thanh niên và tổ chức Đoàn cần nhận thức sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò và sứ mệnh quan trọng của mình, nâng cao hơn nữa ý thức trách nhiệm, không ngừng nỗ lực, phấn đấu học tập, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao trình độ tri thức, đạo đức cách mạng để thực hiện bằng được sứ mệnh lịch sử, đi đầu trong sự nghiệp đổi mới, sáng tạo, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta giữ vững các thành quả cách mạng, thực hiện bằng được mục tiêu cao cả: Xây dựng Tổ quốc ta ngày càng hùng cường, Đất nước ta ngày càng giàu mạnh; Nhân dân ta ngày càng hạnh phúc; Dân tộc ta ngày càng vẻ vang, ngẩng cao đầu sánh vai với các cường quốc năm châu trên thế giới”.

Những tư tưởng trên đây của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam đã và đang được tuổi trẻ cả nước trong đó có thanh niên Quân đội tích cực, nỗ lực quán triệt và triển khai thực hiện trên thực tiễn với vai trò tiên phong, xung kích để cùng với toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta thực hiện thành công khát vọng xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hùng cường và phát triển./.

Cùng chuyên mục
Tuổi trẻ phải rèn đức, luyện tài