Xây dựng tiêu chí đánh giá rủi ro, xác định trọng yếu trong kiểm toán ngân sách địa phương

                

Ban Đề tài trình bày kế quả nghiên cứu. Ảnh: Nguyễn Ly

TS. Lê Đức Luận - Vụ trưởng Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán - làm Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu.

Theo Ban đề tài, hiện nay, toàn Ngành đang áp dụng hướng dẫn chung theo Quyết định số 04/2019/QĐ-KTNN về phương pháp tiếp cận kiểm toán dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu trong lĩnh vực kiểm toán báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách địa phương.

Tuy nhiên, tiêu chí để đánh giá trọng yếu, rủi ro kiểm toán đối với lĩnh vực ngân sách địa phương, đặc biệt là kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách địa phương và công tác quản lý điều hành thu chi ngân sách lại chưa có. Vì vậy, một số KTNN khu vực gặp khó khăn, vướng mắc khi đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán.

Từ thực tiễn trên, Ban Đề tài đã tập trung nghiên cứu việc xây dựng bộ tiêu chí đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán trong các giai đoạn lập kế hoạch, thực hiện kiểm toán và lập báo cáo kiểm toán trong cuộc kiểm toán ngân sách địa phương.

Đề tài được kết cấu gồm 3 phần: Chương I - Cơ sở lý luận về tiêu chí đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán trong kiểm toán ngân sách địa phương; Chương 2 - Thực trạng xây dựng tiêu chí đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán trong kiểm toán ngân sách địa phương của KTNN; Chương 3 - Xây dựng các tiêu chí đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán trong kiểm toán ngân sách địa phương của KTNN.
                

Hội đồng nghiệm thu đóng góp ý kiến hoàn thiện Đề tài. Ảnh: Nguyễn Ly

Tại buổi nghiệm thu, các thành viên trong Hội đồng khoa học đánh giá: Đề tài đã phân tích và đánh giá thực trạng xây dựng, áp dụng tiêu chí đánh giá rủi ro xác định trọng yếu kiểm toán trong kiểm toán ngân sách địa phương, bao gồm những việc làm được, những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong việc áp dụng, sử dụng hệ thống tiêu chí đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán. Từ đó, Ban Đề tài đề xuất một số nhóm tiêu chí đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu kiểm toán, điều kiện và lộ trình thực hiện.

Để Đề tài hoàn thiện và có giá trị áp dụng trong thực tiễn, Hội đồng nghiệm thu đề nghị Ban Đề tài xem xét, bổ sung, làm rõ các quy định của KTNN về phương pháp tiếp cận kiểm toán dựa trên đánh giá rủi ro và xác định trọng yếu trong kiểm toán báo cáo tài chính, báo cáo quyết toán ngân sách địa phương.

Qua thực tiễn áp dụng Quyết định số 04/2019/QĐ-KTNN, Ban Đề tài có thể phân tích sâu một số vướng mắc. Cụ thể, nhiều thông tin đơn vị được kiểm toán không cung cấp được hoặc cung cấp không đầy đủ để làm cơ sở đánh giá và xác định rủi ro kiểm soát.

Khi kiểm toán ngân sách cấp huyện, kiểm toán viên gặp nhiều khó khăn do việc thực hiện kiểm toán dựa vào khoảng cách mẫu đã xác định không đánh giá được sai sót tổng thể, mẫu kiểm toán không đại diện cho tổng thể. Còn khi kiểm toán tổng hợp tại cơ quan tài chính, việc chọn mẫu để kiểm toán hoặc đối chiếu rất khó khăn do không thể đảm bảo khoảng cách mẫu.

Đối với các kiến nghị ở Chương 3, Ban Đề tài cần bổ sung tiêu chí khi xác định khoản mục, chỉ tiêu trọng yếu; xây dựng các tiêu chí về tổ chức cân đối ngân sách địa phương; bổ sung các quy định về an ninh, an toàn, bảo mật thông tin; tăng cường sử dụng văn bản điện tử; tổ chức các lớp học, tập huấn về ứng dụng công nghệ thông tin; đẩy mạnh công tác kiểm toán công nghệ thông tin...

Đề tài được Hội đồng nghiệm thu xếp loại Khá.