Theo đó, Bộ NNPTNT sẽ trình để điều chỉnh 31 tiêu chí phù hợp với các đặc điểm của các vùng đặc biệt khó khăn.
“Trước đây, mỗi tiêu chí đều hướng đến thực hiện những chương trình mục tiêu quốc gia khác, của các Bộ, ngành khác về giảm nghèo, về việc làm, về giáo dục, về y tế, về nước sạch với mong muốn rằng đời sống vật chất, chất lượng sống hằng ngày càng tốt hơn” - Bộ trưởng nói.
Tuy nhiên, xuất phát từ thực tiễn điều kiện đặc thù ở các địa phương hiện nay, Bộ thấy cần linh hoạt trong điều chỉnh bộ tiêu chí về NTM theo hướng giao thẩm quyền, có độ mở và độ linh hoạt hơn cho các cấp chính quyền địa phương. Trong đó có những tiêu chí về xã NTM, xã NTM nâng cao; huyện NTM, huyện NTM nâng cao.
Đối với ý kiến của đại biểu Nguyễn Thị Thu Thủy (đoàn Bình Định) về các tiêu chí chuyển tiếp khi hoàn thành xây dựng NTM, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, đây có một khoảng trống, đòi hỏi cách tiếp cận mới tại các xã đạt chuẩn NTM thì cần có những nguồn lực tài trợ, hỗ trợ từ ngân sách Trung ương cũng như ngân sách địa phương để phát huy kết quả đạt được.
Theo Bộ trưởng, qua thực tiễn khảo sát, nắm bắt cho thấy còn nhiều điều đáng bàn tại địa phương khi hoàn thành NTM. Câu chuyện của tỉnh Cao Bằng, khi đạt chuẩn NTM nhưng lại tạo ra tâm lý trái ngược, một là các địa phương mong muốn có nhiều xã NTM để hoàn thành các chỉ tiêu; hai là có nhiều xã không mong muốn đạt xã NTM để người dân tiếp tục được hưởng nhiều hỗ trợ...
Do đó, chúng tôi sẽ nghiêm túc xem xét lại vấn đề này để có giải pháp phù hợp, nhất là với những xã đặc biệt khó khăn khi đã đạt được tiêu chí NTM rồi thì làm sao nữa; có những chính sách gì mà vừa tạo điều kiện cho người dân xã hoàn thành NTM mà không tạo ra sự ỉ lại, trông chờ vào hỗ trợ của Nhà nước.
Kiến nghị chính sách dành cho các địa phương hoàn thành NTM, cũng như cần có tiêu chí phù hợp trong triển khai NTM tại các địa phương khó khăn cũng là vấn đề từng được Kiểm toán nhà nước (KTNN) chỉ ra, kiến nghị thông qua hoạt động kiểm toán. Đơn cử như vừa qua, KTNN đã thực hiện và công bố kết quả kiểm toán Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2021-2025 tại Bộ NNPTNT và 13 địa phương trên cả nước.
Theo đó, đối với Bộ NNPTNT, KTNN kiến nghị rà soát các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện Chương trình để kịp thời tham mưu cho các cơ quan chức năng sửa đổi, điều chỉnh, bổ sung nhằm đảm bảo thống nhất, phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương (vùng, miền), phát huy hiệu quả của Chính sách, đảm bảo thuận lợi cho các địa phương thực hiện Chương trình.
Trao đổi với Báo Kiểm toán, một kiểm toán viên từng tham gia kiểm toán đối với Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM cũng cho biết, do đặc thù ở các địa phương khác nhau, đặc biệt là có nhiều địa phương vùng khó khăn, miền núi nên cần có tiêu chí xây dựng NTM khác nhau để đảm bảo tính khả thi trong triển khai thực hiện.
Do đó, việc xem xét điều chỉnh tiêu chí xây dựng NTM là cần thiết; đồng thời, cơ quan chức năng cần quan tâm đến giai đoạn chuyển tiếp, sau khi địa phương mới đạt NTM để có chính sách hỗ trợ, động viên người dân yên tâm, tích cực thi đua sản xuất, nâng cao đời sống./.
