Báo cáo công tác dân nguyện của Quốc hội trong tháng 5 và tháng 6/2023 trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) sáng 12/7 phản ánh tình trạng chậm hoàn thuế GTGT của Công ty An Phát, làm cho doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Ban Dân nguyện kiến nghị Bộ Tài chính chỉ đạo Tổng cục Thuế hướng dẫn Cục Thuế Hà Nội khẩn trương thực hiện hoàn thuế GTGT đối với Công ty An Phát theo đúng các quy định về thuế và hoàn thuế GTGT.
Nêu ý kiến về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho rằng, hiện nhiều doanh nghiệp khó khăn, “sức khỏe” bị bào mòn, tiếp cận tín dụng rất khó khăn. Trong khi đó, tiền thuế này là tiền doanh nghiệp nộp vào cho Nhà nước, nhưng hoàn lại thì thủ tục rất khó khăn.
Giải trình vấn đề này tại phiên họp, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục thuế Vũ Chí Hùng cho biết, theo Luật Thuế và Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính thì hồ sơ hoàn thuế GTGT được phân làm hai trường hợp gồm hồ sơ kiểm tra trước hoàn thuế sau và hồ sơ hoàn thuế trước kiểm tra sau.
Đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước kiểm tra sau nếu đáp ứng đủ điều kiện về hoàn thuế giá trị gia tăng theo quy định thì cơ quan thuế hoàn toàn kịp thời, hoàn thuế đúng quy định.
Đối với các hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước khoản thuế sau thì cần phải kiểm tra để có cơ sở giải quyết, xử lý hoàn thuế theo quy định.
Qua rà soát các thông tin trong những năm gần đây, cơ quan thuế nhận thấy một số doanh nghiệp hoàn thuế xuất khẩu các mặt hàng gỗ, lâm sản có rủi ro cao. Do đó, cơ quan thuế phải thực hiện công tác kiểm tra và xác minh.
Ông Hùng cũng thông tin, thời gian qua, một số đối tượng đã lợi dụng cơ chế chính sách của Nhà nước để gian lận và chiếm đoạt tiền hoàn thuế.
Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Thuế phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an đã phát hiện và xử lý một số trường hợp lợi dụng để trốn thuế, chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT như vụ mua bán trái phép hóa đơn GTGT và trốn thuế tại Phú Thọ, vụ việc vi phạm hoàn thuế tại Ninh Bình, Vĩnh Phúc, Đồng Nai, Lạng Sơn…
Trên tinh thần chống gian lận trong hoàn thuế GTGT, Tổng cục Thuế đã báo cáo Bộ Tài chính có những giải pháp liên quan đến việc xác minh.
Bộ Tài chính đã rà soát các quy định tại Luật Thuế GTGT và các văn bản hướng dẫn về đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế, thuế suất và các điều kiện về hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa xuất khẩu; đồng thời rà soát các quy định về thủ tục hoàn thuế theo Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn.
Phát biểu ý kiến về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, hiện nay Quốc hội đã có nghị quyết chung, Chính phủ cũng đã có chỉ đạo, việc hoàn thuế GTGT là trách nhiệm của Tổng Cục Thuế và Bộ Tài chính, Quốc hội, Chính phủ không làm thay.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh quan điểm, chống gian lận thuế, chống sai sót nhưng không phải vì thế mà làm trì hoãn việc hoàn thuế của doanh nghiệp.
“Trong bối cảnh hiện nay, doanh nghiệp tiếp cận vốn rất khó khăn mà tiền của doanh nghiệp lại không được hoàn, để kéo dài đến mấy năm. Nếu đặt mình vào vị trí của doanh nghiệp thì có thể sống được không? Đây là vấn đề rất bức xúc đã được báo chí, cử tri nói nhiều, Quốc hội cũng đã có nghị quyết” - Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cần phải có giám sát, tổ chức phiên giải trình về vấn đề này, không thể để mãi tình trạng này.
“Hoàn thuế là trách nhiệm, nghĩa vụ của Nhà nước, doanh nghiệp không xin. Do đó, cơ quan nhà nước phải hướng dẫn thủ tục. Ai sai, ai vi phạm pháp luật thì xử lý, cán bộ thuế sai thì phải xử lý cán bộ thuế. Không thể để trì trệ, loay hoay mãi” - Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nêu rõ, UBTVQH giao Ủy ban Tài chính - Ngân sách giám sát hoặc tổ chức phiên giải trình về hoàn thuế GTGT trong tháng 8, đề xuất các giải pháp khắc phục bất cập về vấn đề hoàn thuế GTGT cho doanh nghiệp.
