Câu hỏi 1: Kiểm toán tuân thủ là gì? Khi các luật và quy định không đầy đủ hoặc chưa có văn bản hướng dẫn, kiểm toán tuân thủ thực hiện kiểm tra như thế nào?
Trả lời: Đoạn 06 Chuẩn mực Kiểm toán nhà nước (CMKTNN) 400 quy định kiểm toán tuân thủ là việc kiểm toán để đánh giá và xác nhận tính tuân thủ pháp luật, nội quy, quy chế mà đơn vị được kiểm toán phải thực hiện. Kiểm toán tuân thủ được thực hiện bằng việc đánh giá sự tuân thủ các hoạt động, các giao dịch và thông tin, xét trên các khía cạnh trọng yếu theo các quy định áp dụng đối với đơn vị được kiểm toán. Các quy định đó được xác định là tiêu chí kiểm toán như: Các luật, các văn bản hướng dẫn luật, các quy định, quy chế, chế độ, chính sách mà đơn vị được kiểm toán phải thực hiện. Khi các luật và quy định không đầy đủ hoặc chưa có văn bản hướng dẫn, kiểm toán tuân thủ có thể kiểm tra sự tuân thủ theo các nguyên tắc chung về quản trị hoạt động hoặc các thông lệ, ứng xử tốt được chấp nhận.
Câu hỏi 2: Những đặc điểm cần đề cao trong kiểm toán tuân thủ?
Trả lời: Đoạn 09 CMKTNN 400 quy định:
Kiểm toán tuân thủ đề cao tính minh bạch bằng việc cung cấp những báo cáo kiểm toán đáng tin cậy đánh giá việc quản lý, sử dụng các nguồn tài chính công, tài sản công, việc thực thi chức trách, nhiệm vụ của người được giao quản lý, sử dụng các nguồn tài chính công, tài sản công;
Kiểm toán tuân thủ đề cao trách nhiệm giải trình bằng việc báo cáo những sự sai lệch so với quy định của pháp luật và những vi phạm pháp luật để từ đó kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý các sai phạm, kiến nghị các tổ chức, cá nhân thực hiện các biện pháp khắc phục và kiến nghị những người có trách nhiệm phải chịu trách nhiệm về những hành động của mình;
Kiểm toán tuân thủ đề cao việc quản trị tốt cả bằng việc xác định các yếu kém và các sai lệch so với các quy định của pháp luật và đánh giá tính đúng đắn trong trường hợp chưa có luật hoặc các quy định;
Về bản chất, gian lận và tham nhũng là những yếu tố chống lại tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và việc quản trị tốt. Kiểm toán tuân thủ đề cao việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công lành mạnh bằng việc đánh giá rủi ro xảy ra gian lận liên quan đến tính tuân thủ.
Câu hỏi 3: Mục tiêu của kiểm toán tuân thủ là gì?
Trả lời: Đoạn 17 Chuẩn mực Kiểm toán nhà nước (CMKTNN) 400 quy định mục tiêu của kiểm toán tuân thủ là kiểm toán viên nhà nước (KTVNN) đưa ra ý kiến về việc tuân thủ các luật, các văn bản hướng dẫn luật, các quy định, quy chế, chế độ, chính sách... của các hoạt động, các giao dịch và thông tin của đơn vị được kiểm toán, xét trên các khía cạnh trọng yếu. Thông thường kiểm toán tuân thủ đánh giá sự tuân thủ các tiêu chí chính thức như đã quy định tại Đoạn 06 Chuẩn mực này (tính tuân thủ). Tuy nhiên, pháp luật và các quy định không quy định đầy đủ hoặc chưa có văn bản hướng dẫn, kiểm toán tuân thủ có thể kiểm tra sự tuân thủ theo các nguyên tắc chung về quản trị tài chính lành mạnh và thông lệ, ứng xử tốt được chấp nhận (tính đúng đắn).
Câu hỏi 4: Cơ sở để xác định các tiêu chí kiểm toán tuân thủ là gì?
Trả lời: Đoạn 27 CMKTNN 400 quy định: Các quy định là yếu tố cơ bản nhất của kiểm toán tuân thủ, là cơ sở để xác định các tiêu chí kiểm toán. Các quy định có thể bao gồm các luật, các văn bản hướng dẫn luật, các quy định, quy chế, chế độ, chính sách hoặc có thể là các nguyên tắc chung về quản trị tài chính lành mạnh và ứng xử của công chức, viên chức.
Câu hỏi 5: Vai trò của tiêu chí kiểm toán trong kiểm toán tuân thủ?
Trả lời: Đoạn 29 CMKTNN 400 quy định tiêu chí kiểm toán là các tiêu chuẩn được sử dụng để đánh giá nội dung kiểm toán một cách nhất quán và hợp lý. Nếu không có các tiêu chí kiểm toán phù hợp thì các ý kiến kiểm toán sẽ được giải thích theo các cách khác nhau và có thể dẫn đến hiểu sai.
Câu hỏi 6: Trong các nội dung sau đây, nội dung nào “không” phải là vấn đề cần lưu ý khi lập kế hoạch kiểm toán cuộc kiểm toán tuân thủ?
A. Mục tiêu, đối tượng sử dụng báo cáo kiểm toán, thời gian và hình thức phát hành báo cáo kiểm toán.
B. Thiết lập các tiêu chí kiểm toán phù hợp.
C. Thiết kế các thủ tục để ứng phó với các rủi ro không tuân thủ được xác định.
D. Thảo luận với lãnh đạo đơn vị được kiểm toán để họ chấp thuận kiểm toán.
Trả lời: D.
Khi lập kế hoạch kiểm toán cuộc kiểm toán tuân thủ nội dung thảo luận với lãnh đạo đơn vị được kiểm toán để họ chấp thuận kiểm toán không phải là vấn đề cần lưu ý.
Câu hỏi 7: Khi các luật và quy định không đầy đủ hoặc chưa có văn bản hướng dẫn, kiểm toán tuân thủ có thể kiểm tra sự tuân thủ theo:
A. Các nguyên tắc chung về quản trị tài chính lành mạnh và ứng xử của công chức, viên chức.
B. Các quy tắc đạo đức xã hội.
C. Các chuẩn mực đạo đức do KTNN quy định.
D. Các thông lệ tốt trong lĩnh vực tư.
Trả lời: A./.
