Theo đó, SAO nhận định việc các biện pháp và hoạt động do các cơ quan chức năng thực hiện chưa đủ để cải thiện chất lượng môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên. Thực hiện Chương trình công tác năm 2022, SAO đã triển khai cuộc kiểm toán hoạt động về chủ đề “Thuế môi trường giúp thực hiện hiệu quả chính sách bảo vệ môi trường” nhằm xem xét thuế môi trường có góp phần cải thiện chất lượng môi trường và sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên không. Đây là cuộc kiểm toán thí điểm được thực hiện phối hợp giữa dự án kép do Liên minh châu Âu (EU) tài trợ cùng KTNN Bulgari và KTNN Croatia.
Dựa trên những bằng chứng kiểm toán, SAO đã có đầy đủ cơ sở và đưa ra kết luận rằng, việc đảm bảo hợp lý trong thực hiện khung chiến lược, quy chuẩn, việc tuân thủ luật môi trường của EU, việc áp dụng nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả tiền”, các phí môi trường và khoản đầu tư vào các lĩnh vực đem lại bước tiến nhất định trong việc thực hiện các chính sách. Tuy nhiên, những yếu tố trên vẫn chưa đủ để cải thiện chất lượng môi trường và sử dụng hợp lý các tài nguyên thiên nhiên.
Cuộc kiểm toán tập trung vào thuế ô nhiễm, thuế sử dụng tài nguyên và một phần thuế giao thông trong giai đoạn 2019-2021. SAO nhận thấy phương pháp tích hợp trong việc giải quyết các vấn đề môi trường ở cấp quốc gia và địa phương còn thiếu. Việc quản lý phí môi trường của một số cơ quan không hỗ trợ cho công tác kiểm tra của Bộ Môi trường và Quy hoạch. Khi xác định tổng số phí, SAO đánh giá nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả tiền” không được tuân thủ.
Báo cáo kiểm toán chỉ ra rằng, tất cả các tổ chức tham gia vào quá trình tính toán và thu phí nhằm phục vụ công tác liên lạc thường xuyên và phối hợp trao đổi dữ liệu không có hệ thống thông tin và dữ liệu chung. Cơ quan Thanh tra môi trường nhà nước không có thẩm quyền pháp lý để xử phạt những người nộp thuế chưa nộp phí, điều này làm giảm hiệu quả việc quản lý nguồn thu từ phí môi trường.…/.
