Giải pháp khai thác dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán

Sáng 16/6, Hội đồng khoa học Kiểm toán nhà nước (KTNN) tổ chức nghiệm thu Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Cơ sở “Giải pháp thực hiện quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán của KTNN”.

Đề tài do KS. Nguyễn Minh Phương và KS. Đinh Hồng Điệp - Trung tâm Tin học đồng chủ nhiệm.

ThS. Trần Kim Lộc - Giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán - làm chủ tịch Hội đồng nghiệm thu. Cùng tham dự có các thành viên trong Hội đồng.

Trình bày kết quả nghiên cứu, KS. Nguyễn Minh Phương cho biết: Cuộc CMCN 4.0 đã và đang tác động mạnh mẽ đến hầu hết các lĩnh vực, ngành nghề, trong đó có lĩnh vực kiểm toán. Đây được coi là xu hướng tất yếu của quá trình phát triển, ứng dụng CNTT trong công tác kiểm toán của KTNN hiện nay.

CMCN 4.0 đã làm thay đổi cơ bản phương thức thực hiện kiểm toán với sự ảnh hưởng của dữ liệu số. CNTT giúp việc khai thác, thu thập, phân tích thông tin, dữ liệu của kiểm toán viên được nhanh chóng và chính xác hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xác định nội dung, phạm vi, trọng tâm và trọng yếu kiểm toán, nâng cao chất lượng kiểm toán. Đồng thời, cuộc cách mạng này cũng đặt ra những yêu cầu cao hơn về năng lực, kỹ năng CNTT.

Luật KTNN đã bổ sung quyền được truy cập vào cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử của đơn vị được kiểm toán và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan để khai thác, thu thập thông tin, tài liệu. Tuy nhiên, KTNN chưa xây dựng được một hệ thống các cơ sở dữ liệu chuyên ngành và công cụ hỗ trợ việc tìm kiếm, thu thập, khai thác và đối chiếu thông tin phục vụ hoạt động kiểm toán.

Hiện nay, phần lớn các công đoạn trong hoạt động kiểm toán, đặc biệt là việc khai thác, thu thập thông tin, tài liệu vẫn đang thực hiện thủ công, chưa được hỗ trợ bởi những công nghệ thông minh nên còn hạn chế, chưa theo kịp được với những đòi hỏi của cuộc CMCN 4.0 ở Việt Nam hiện nay.

Theo KS. Nguyễn Minh Phương, để thực hiện quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu điện tử và ứng dụng kỹ thuật khai thác, thu thập thông tin, tài liệu phục vụ công tác kiểm toán của KTNN, việc nghiên cứu, tìm giải pháp thực hiện quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán rất cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.

Đề tài được kết cấu gồm 2 chương: Chương 1 - Những vấn đề cơ bản về quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu điện tử phục vụ công tác kiểm toán của KTNN; Chương 2 - Giải pháp thực hiện quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán của KTNN.

Theo đánh giá của Hội đồng nghiệm thu, kết quả nghiên cứu của Đề tài có tính cấp thiết cao và rất có ý nghĩa trong hoạt động thực tiễn kiểm toán. Đề tài đã khái quát những vấn đề cơ bản về quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán gắn với thực trạng thực hiện quyền truy cập vào cơ sở dữ liệu điện tử phục vụ công tác kiểm toán của KTNN.

Từ đó, Ban Đề tài đã nêu được các giải pháp thực hiện quyền truy cập, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán; điều kiện và lộ trình thực hiện; các kiến nghị liên quan đến cơ chế, chính sách, bổ sung luật.

Để Đề tài hoàn thiện và đảm bảo tính ứng dụng cao, Hội đồng nghiệm thu đề nghị Nhóm nghiên cứu bổ sung thêm nội dung về các phương thức truy cập, khai thác dữ liệu gắn với các ví dụ thực tiễn trong hoạt động kiểm toán, bao gồm: Các điều kiện kỹ thuật, rủi ro pháp lý, cách thức kiểm soát đảm bảo an toàn thông tin của từng phương thức truy cập.

Ban Đề tài có thể bổ sung các kinh nghiệm từ cuộc kiểm toán từ xa do KTNN chuyên ngành VII thực hiện và kinh nghiệm của các cơ quan kiểm toán tối cao trên thế giới gắn với các phương thức truy cập cụ thể.

Ban Đề tài cần bám sát mục tiêu, đối tượng nghiên cứu để mô tả, phân tích thực trạng về văn bản quy định và thực tiễn thực hiện quyền truy cập, khai thác cả về cơ sở dữ liệu quốc gia và dữ liệu điện tử để đánh giá kết quả đạt được và hạn chế, nguyên nhân của hạn chế. Các giải pháp cần được trình bày gắn với từng phương thức truy cập, khai thác dữ liệu.

Hội đồng nghiệm thu đánh giá Đề tài xếp loại Khá./.