Hướng tới mục tiêu kiểm toán 100% báo cáo quyết toán ngân sách địa phương

Kiến nghị kiểm toán là căn cứ để phê chuẩn dự toán và quyết toán NSĐP

Quy chế phối hợp công tác giữa KTNN với 4 tỉnh, thành phố, gồm: 3 chương, 10 điều, quy định sự phối hợp giữa các cơ quan trong thực hiện nhiệm vụ kiểm toán của KTNN và tổ chức các hoạt động giám sát, thẩm tra, quyết định dự toán và phê chuẩn quyết toán ngân sách, quản lý, điều hành ngân sách địa phương (NSĐP) theo quy định của pháp luật; giám sát hoạt động đoàn kiểm toán và kiểm toán viên nhà nước.

Ngoài ra, các đơn vị phối hợp trong công tác bồi dưỡng, tập huấn nâng cao kiến thức về lĩnh vực tài chính, ngân sách; xây dựng, sửa đổi, bổ sung, tuyên truyền các dự án luật, văn bản quy phạm về chính sách, chế độ có liên quan đến hoạt động của KTNN, HĐND và UBND các tỉnh, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ đã được pháp luật quy định.

Thời gian tới, công tác phối hợp giữa các cơ quan ngày càng chặt chẽ và thiết thực hơn nữa; KTNN sẽ tiếp tục đồng hành cùng các địa phương nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý nguồn lực công, góp phần vào công cuộc xoá đói giảm nghèo, chuyển đổi cơ cấu kinh tế ở địa phương, phát triển kinh tế bền vững.

Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn

KTNN và Thường trực HĐND, UBND 4 tỉnh, thành phố thống nhất trao đổi, cung cấp thông tin, tài liệu, dữ liệu điện tử phục vụ hoạt động kiểm toán, hoạt động giám sát, thẩm tra, quyết định dự toán, phê chuẩn quyết toán ngân sách, quản lý, điều hành NSĐP và kết quả hoạt động kiểm toán. Đồng thời, phối hợp tổ chức các cuộc toạ đàm, hội thảo, tập huấn; tổ chức giao ban định kỳ hằng năm giữa KTNN với HĐND, UBND 4 tỉnh, thành phố.

Trao đổi với Báo Kiểm toán, ông Nguyễn Hồng Quang - Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam - cho biết: Trong những năm qua, công tác phối hợp giữa KTNN với tỉnh Quảng Nam đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác lập, phân bổ, chấp hành dự toán và quyết toán ngân sách nhà nước ở địa phương, đặc biệt là trong việc hoàn thiện các quy định quản lý nhà nước về tài chính ngân sách.

Qua đó, giúp địa phương sử dụng tiết kiệm, hiệu quả hơn tiền và tài sản nhà nước, tránh lặp lại những hạn chế mà kết luận kiểm toán đã chỉ ra; đồng thời, giúp HĐND các cấp có đầy đủ thông tin để tăng cường công tác giám sát, thẩm tra, quyết định dự toán, quản lý điều hành NSĐP, phát hiện kịp thời những sai sót trong công tác quản lý, quyết toán thu, chi ngân sách nhà nước.

Về phía tỉnh Bình Định, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tự Công Hoàng đánh giá: Thông qua hoạt động kiểm toán, KTNN đã hỗ trợ tỉnh hoàn thiện công tác chỉ đạo, điều hành, quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước và tài sản công. Trên cơ sở kiến nghị của KTNN, HĐND tỉnh tiến hành rà soát các kết luận giám sát có liên quan; điều chỉnh, bãi bỏ các cơ chế, chính sách, quy định trong lĩnh vực tài chính ngân sách do địa phương ban hành chưa phù hợp với quy định pháp luật; đồng thời, tăng cường công tác giám sát, thẩm tra, phê chuẩn dự toán và quyết toán, điều hành NSĐP hằng năm.

Thời gian qua, các kết luận, kiến nghị của KTNN đối với tỉnh Bình Định rất xác đáng, giúp địa phương thực hiện tốt và kịp thời chấn chỉnh việc phân bổ, giao dự toán, điều hành ngân sách, từng bước hạn chế bất cập trong điều hành NSĐP. Đồng thời, tỉnh Bình Định thực hiện đầy đủ kiến nghị của KTNN với tỷ lệ cao, năm 2020 thực hiện được 98% và năm 2021 thực hiện được 96% kiến nghị kiểm toán.

Bí thư tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Định Hồ Quốc Dũng

Trong khi đó, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cho hay, địa phương đã có những chỉ đạo rất quyết liệt để chủ động tổ chức thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả các kiến nghị của KTNN, bởi đây không chỉ là quy định mang tính pháp luật mà còn có ý nghĩa rất quan trọng trong việc chấn chỉnh và khắc phục các hạn chế trong công tác quản lý nhà nước, nhất là đối với việc quản lý, sử dụng tài sản công.

Vừa qua, chúng tôi đã đưa việc thực hiện kết luận của KTNN thành một nội dung để Thường trực, Ban Thường vụ Thành ủy, Ban Chỉ đạo về phòng, chống tham nhũng tiêu cực của Thành ủy theo dõi, chỉ đạo định kỳ. Kết quả việc thực hiện kiến nghị kiểm toán phải báo cáo hằng quý trước Ban Thường vụ Thành ủy.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng

Tăng cường chia sẻ kinh nghiệm quản lý, điều hành ngân sách

Theo Kiểm toán trưởng KTNN khu vực III Lê Quí Hưng, Quy chế phối hợp giữa KTNN và Thường trực HĐND, UBND các tỉnh, thành phố là cần thiết, các nội dung phối hợp thiết thực, phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của các cơ quan.

Tuy nhiên, thời gian qua, bên cạnh những kết quả đạt được, việc phối hợp công tác giữa KTNN và Thường trực HĐND, UBND các tỉnh, thành phố còn một số hạn chế, như: Chưa tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm trong thực hiện công tác phối hợp để kịp thời chỉnh sửa, bổ sung các nội dung sát với yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình thực tế; Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố chưa có nhiều đề xuất về nội dung, đơn vị được kiểm toán để KTNN phối hợp lập kế hoạch kiểm toán hằng năm, từ đó cung cấp thông tin cho HĐND phê chuẩn quyết toán ngân sách; Việc trao đổi thông tin giữa các cơ quan đôi lúc chưa kịp thời, một số kiến nghị chưa được thực hiện triệt để.

Nhận diện được những hạn chế này, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Nguyễn Hồng Quang cho rằng, thời gian tới, KTNN và địa phương cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ hơn nữa ngay từ khâu lập dự toán hằng năm; xây dựng kế hoạch kiểm toán tránh chồng chéo với các cơ quan thanh tra, kiểm tra chuyên ngành; tháo gỡ những nội dung đã có kết luận kiểm toán mà địa phương không thể triển khai thực hiện, tạo điều kiện cho các cơ quan, đơn vị và địa phương hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Công tác quản lý đất đai, hoạt động bất động sản (các dự án khai thác quỹ đất, nhà đất, khoáng sản…) là những vấn đề nổi cộm của cả nước nói chung và của tỉnh Quảng Nam nói riêng. Vì vậy, thời gian tới, tỉnh Quảng Nam sẽ “đặt hàng” kiểm toán chuyên đề về các nội dung này.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Nguyễn Hồng Quang

Còn theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Nguyễn Tự Công Hoàng, KTNN cần tham gia ý kiến với HĐND, UBND tỉnh trong việc xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách liên quan đến lĩnh vực tài chính, ngân sách trên địa bàn; kiến nghị bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách địa phương ban hành nhưng không còn phù hợp với các quy định của pháp luật liên quan; đồng thời phối hợp kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách không còn phù hợp với thực tế tại địa phương.

Ngoài ra, KTNN chia sẻ với địa phương các bài học kinh nghiệm quản lý, điều hành ngân sách hiệu quả của các địa phương khác; phối hợp bồi dưỡng, tập huấn, kết hợp việc tuyên truyền phổ biến về Luật KTNN, quy trình, quy chế hoạt động của đoàn kiểm toán nhằm nâng cao nhận thức cho các cấp, các ngành ở địa phương về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của KTNN. Mặt khác, trong quá trình thực hiện kiểm toán, KTNN thường xuyên trao đổi về tiến độ kiểm toán, những vướng mắc phát sinh để địa phương kịp thời phối hợp xử lý.

Hiện nay, vấn đề nổi cộm của tỉnh Bình Định là việc xác định và tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các dự án trên địa bàn. Do đó, tôi mong rằng KTNN có kế hoạch kiểm toán chuyên đề về nội dung này hoặc có ý kiến tham gia, hỗ trợ để tỉnh thực hiện việc tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đúng quy định pháp luật hiện hành.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Nguyễn Tự Công Hoàng

Rà soát, phối hợp thực hiện các kiến nghị kiểm toán

Hiện nay, KTNN khu vực III đã triển khai nhiều cuộc kiểm toán trên địa bàn 4 tỉnh, thành phố và phối hợp tốt trong công tác hướng dẫn, đôn đốc, tổng hợp việc thực hiện kiến nghị kiểm toán. Tỷ lệ thực hiện kiến nghị hằng năm KTNN khu vực III ghi nhận luôn đạt trên 83%, cao hơn bình quân chung hằng năm của KTNN. Để đạt được những kết quả trên, sự phối hợp công tác chặt chẽ giữa KTNN với HĐND và UBND các địa phương là yếu tố then chốt.

Tổng Kiểm toán nhà nước Ngô Văn Tuấn nhấn mạnh, thời gian tới, công tác phối hợp giữa KTNN với Thường trực HĐND, UBND 4 tỉnh, thành phố cần tập trung vào việc xây dựng và thông qua dự toán ngân sách hằng năm sát và đúng; xây dựng kế hoạch kiểm toán với phương châm “ít nhưng chất”, nâng cao chất lượng kiểm toán, hướng tới mục tiêu kiểm toán 100% báo cáo quyết toán NSĐP và kiểm toán các chuyên đề toàn Ngành phục vụ hoạt động giám sát của Quốc hội.

Bên cạnh đó, KTNN thực hiện kiểm toán chuyên đề gắn với thực tiễn tại địa phương nhưng vẫn đảm bảo không trùng lắp, không chồng chéo, hạn chế tối đa tần suất xuất hiện của cơ quan kiểm toán tại các địa phương, đơn vị. Các địa phương phối hợp chặt chẽ với KTNN trong việc triển khai thực hiện kiểm toán, cung cấp hồ sơ, tài liệu, trao đổi thông tin, giám sát hoạt động của đoàn, tổ và kiểm toán viên để đảm bảo tính công khai, minh bạch.

Mặt khác, các bên tăng cường phối hợp trong việc thực hiện kiến nghị kiểm toán, xử lý những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện. Ngoài ra, các địa phương phối hợp với KTNN tăng cường tuyên truyền phổ biến pháp luật về KTNN, chuẩn mực, quy trình kiểm toán, quy chế hoạt động của đoàn kiểm toán nhằm nâng cao nhận thức cho các cấp, các ngành ở địa phương về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của KTNN, nhất là Pháp lệnh xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực KTNN vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua ngày 28/02/2023./.