Kiểm toán dự án đầu tư xây dựng: kinh nghiệm và các sai sót thường gặp

Tọa đàm diễn ra theo hình thức trực tiếp và trực tuyến vào chiều 05/12, tại Trụ sở KTNN, dưới sự đồng chủ trì của ông Trần Kim Lộc - Giám đốc Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ Kiểm toán; ông Trần Hải Đông - Kiểm toán trưởng KTNN Chuyên ngành V và ông Vũ Thanh Hải - Kiểm toán trưởng KTNN Chuyên ngành IV.

Phát biểu đề dẫn Tọa đàm, Kiểm toán trưởng KTNN Chuyên ngành IV Vũ Thanh Hải cho biết, Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030 đã xác định mục tiêu phát triển KTNN là giúp Quốc hội có nguồn thông tin tin cậy, độc lập, khách quan để quyết định phân bổ ngân sách Trung ương, quyết định đầu tư dự án, công trình quan trọng quốc gia; đồng thời phải đẩy mạnh hoạt động kiểm toán các chương trình dự án ODA tại Việt Nam; thực hiện hoạt động “tiền kiểm” với các dự án đầu tư trọng điểm quốc gia, các chủ trương, chính sách lớn.

Với định hướng đó, kiểm toán dự án đầu tư xây dựng là một trong những nội dung kiểm toán quan trọng trong kế hoạch kiểm toán hàng năm của KTNN. Kết quả kiểm toán dự án đầu tư xây dựng giúp nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng ngân sách, tiền và tài sản Nhà nước tại các dự án đầu tư, phục vụ cho công tác quản lý, điều hành ngân sách nhà nước, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của Chính phủ, giám sát của Quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp.

Cũng theo Kiểm toán trưởng KTNN Chuyên ngành IV, trong bối cảnh yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra cho hoạt động kiểm toán nói chung, kiểm toán dự án đầu tư xây dựng nói riêng ngày càng cao, việc đảm bảo thực hiện tốt các khâu liên quan trực tiếp đến hoạt động kiểm toán sẽ góp phần quan trọng để nâng cao chất lượng cuộc kiểm toán.

Bên cạnh đó, kết quả kiểm toán còn giúp cho các đơn vị được kiểm toán nâng cao chất lượng công tác quản lý dự án đầu tư; đồng thời kiến nghi ̣đến các cơ quan chức năng bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về quản lý dự án đầu tư.

“Để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả kiểm toán nói chung và kiểm toán dự án đầu tư xây dựng nói riêng, Tọa đàm được tổ chức nhằm trao đổi kinh nghiệm giữa các đơn vị trong toàn Ngành, từ đó tìm ra các giải pháp có tính khả thi cao để áp dụng vào thực tế hoạt động kiểm toán trong kiểm toán dự án đầu tư xây dựng” - ông Vũ Thanh Hải nhấn mạnh.

Tại Tọa đàm, đại diện Vụ Tổng hợp đã tham luận về thực trạng và khuyến nghị rút ra từ việc tổng hợp kết quả, kiến nghị và phát hành báo cáo kiểm toán trong lĩnh vực dự án đầu tư; đại diện Vụ Chế độ và Kiểm soát chất lượng kiểm toán đã trình bày về những vấn đề cần lưu ý khi lập kế hoạch kiểm toán tổng quát của đoàn kiểm toán đối với cuộc kiểm toán lĩnh vực dự án đầu tư thông qua công tác thẩm định kế hoạch kiểm toán.

Đại diện Vụ Pháp chế cũng có tham luận về những vấn đề cần lưu ý khi viện dẫn cơ sở pháp lý cho các kết quả kiểm toán, các phát hiện kiểm toán thông qua kinh nghiệm thẩm định dự thảo báo cáo kiểm toán đối với cuộc kiểm toán lĩnh vực dự án đầu tư.

Các đơn vị KTNN chuyên ngành, KTNN khu vực đã chia sẻ kinh nghiệm kiểm toán và các sai sót thường gặp trong hoạt động kiểm toán dự án đầu tư sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), kiểm toán dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông, kiểm toán dự án đầu tư xây dựng có công năng phục vụ hỗn hợp, kiểm toán dự án đầu tư theo phương thức đối tác công tư, kiểm toán chi phí đền bù, giải phóng mặt bằng, tái định cư.

Theo gợi mở của Ban chủ trì Tọa đàm, đại diện của các đơn vị đã trao đổi về những kỹ năng, kinh nghiệm thực tiễn và những khó khăn, vướng mắc của các đơn vị trong quá trình tổ chức thực hiện kiểm toán dự án đầu tư xây dựng; đề xuất những giải pháp cơ bản nhằm tháo gỡ những bất cập hiện tại, từ đó góp phần nâng cao chất lượng công tác tổ chức kiểm toán dự án đầu tư xây dựng của KTNN.

Các đại biểu cũng đã tập trung tham luận, thảo luận về việc áp dụng phương pháp, thủ tục kiểm toán; việc viện dẫn cơ sở pháp lý cho các kết quả kiểm toán, các phát hiện kiểm toán; việc thu thập, lưu giữ các bằng chứng kiểm toán; việc tổng hợp kiến nghị kiểm toán, lập và phát hành báo cáo kiểm toán.

Đồng thời, trao đổi, thảo luận về những phát hiện kiểm toán nổi bật, kinh nghiệm kiểm toán và những vấn đề cần thống nhất quan điểm, cách thức đánh giá, nhận xét, kết luận, kiến nghị chung trong toàn Ngành.

Các ý kiến tại Tọa đàm đã nêu rất chi tiết, cụ thể các sai sót thường gặp tại các khâu trong thực hiện từng loại dự án đầu tư xây dựng, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm kiểm toán, các phát hiện kiểm toán nổi bật; chỉ rõ những khó khăn, vướng mắc và đề xuất nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng kiểm toán dự án đầu tư xây dựng, giúp cho các kiểm toán viên và các đơn vị kiểm toán tích lũy thêm kiến thức, kinh nghiệm để ứng dụng vào thực tiễn trong thời gian tới.