Lọc hóa dầu Bình Sơn xác định thiếu giá trị doanh nghiệp trước cổ phần hóa hơn 5.300 tỷ đồng

Qua kiểm toán, KTNN đánh giá cao mặt làm được của BSR, đó là đã xác định giá trị DN theo phương pháp tài sản và đơn vị đã tuân thủ các quy định hiện hành về xác định giá trị DN, thực hiện lưu trữ hồ sơ, tài liệu xác định giá trị tương đối đầy đủ. Công ty cũng đã xây dựng phương án sử dụng đất đối với diện tích đất đang quản lý, trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định trước khi thực hiện xác định giá trị DN. Toàn bộ diện tích đất BSR đang sử dụng là 3.980 m2 đã được UBND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt phương án thuê đất trả tiền thuê hằng năm.

Tuy nhiên, theo KTNN, BSR không đủ điều kiện xác định giá trị DN theo phương pháp dòng tiền chiết khấu, do tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn nhà nước bình quân 5 năm (2011-2015) thấp hơn lãi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 5 năm được phát hành tại thời điểm gần nhất với thời điểm xác định giá trị DN.

Đối với tài sản là hiện vật, BSR đã xác định giá trị thực tế của tài sản cố định chưa đầy đủ, KTNN kiến nghị phải điều chỉnh tăng 4.894 tỷ đồng. Trong đó, đối với tài sản là máy móc thiết bị, dây chuyền của hệ thống EPC1 - Các phân xưởng công nghệ và phụ trợ trong nhà máy; EPC2 và 3 - Hệ thống đường ống dẫn, khu bể chứa dầu thô, sản phẩm và trạm xuất sản phẩm; EPC4 - Trạm rót dầu không bến và tuyến ống ngầm dưới biển; Phân xưởng công nghệ Polypropylen và các máy móc thiết bị rời khác, BSR xác định nguyên giá tài sản theo tỷ giá nguyên tệ để tính hệ số trượt giá chung tại một thời điểm là thời điểm bàn giao tài sản đưa vào sử dụng (năm 2010) trượt giá đến thời điểm xác định giá trị DN (31/12/2015) là chưa phù hợp. Đoàn kiểm toán xác định lại nguyên giá tài sản bằng cách xác định tỷ giá nguyên tệ để tính hệ số trượt giá chung là tỷ giá của từng hạng mục công trình tại từng thời điểm hình thành giá trị nguyên giá sổ sách và tính hệ số trượt giá đến thời điểm tổ chức thực hiện định giá (25/10/2016) dẫn đến tăng giá trị thực tế của tài sản tại DN là 4.554 tỷ đồng…

Trong xác định giá trị lợi thế kinh doanh, đơn vị cũng xác định giá trị thương hiệu chưa đúng do tính thiếu chi phí đào tạo nhân viên, chi phí quảng cáo, giới thiệu sản phẩm… KTNN đã xác định lại giá trị thương hiệu của BSR tăng 53,7 tỷ đồng. Đồng thời, qua kiểm toán xác định lại giá trị tiềm năng phát triển của BSR, KTNN đề nghị tăng 363,7 tỷ đồng.

Chỉ rõ những điểm cần lưu ý trong kết quả xác định giá trị DN của BSR, KTNN cho biết, một số tài sản là nhà cửa, vật kiến trúc và các hạng mục công trình xây dựng trong phân xưởng công nghệ Polypropylen được hình thành và đưa vào sử dụng cùng thời điểm với các tài sản là sản phẩm xây dựng cơ bản khác chưa xác định giá trị thực tế. Đơn vị đang xác định nguyên giá theo giá trị sổ sách, chưa xét thêm yếu tố trượt giá do chưa có quy định hệ số trượt giá của loại và cấp công trình tương tự với nguyên giá là 675,3 tỷ đồng và giá trị còn lại tương ứng xấp xỉ 500 tỷ đồng. Đồng thời, BSR đang quản lý và sử dụng nhà kho P1 do Ban Quản lý Dự án Nhà máy Lọc dầu Dung Quất mua lại của nhà thầu Technip với giá 50 nghìn USD, tương đương gần 950 triệu đồng, nhưng bàn giao thiếu hồ sơ tài sản. Tại thời điểm xác định giá trị DN, tài sản trên đang được BSR quản lý và sử dụng nhưng chưa được thống kê tại bảng kê tài sản hiện có. Do vậy, đơn vị tư vấn chưa đánh giá xác định giá trị thực tế của tài sản này.

KTNN cũng đã có những ghi nhận tích cực: đơn vị tư vấn đã xác định toàn bộ giá trị hàng tồn kho của BSR theo giá trị sổ sách tại thời điểm 31/12/2015. Đối với các khoản đầu tư tài chính dài hạn, BSR đang đề xuất thoái vốn hoặc chuyển giao vốn tại Công ty cổ phần Nhiên liệu sinh học dầu khí miền Trung, Công ty cổ phần Bảo dưỡng và sửa chữa công trình dầu khí, Công ty TNHH Kho ngầm xăng dầu Dầu khí Việt Nam với tổng giá trị được xác định lại vào giá trị DN là 430 tỷ đồng. Trường hợp đến thời điểm công bố giá trị DN mà BSR hoàn thành công tác thoái vốn hoặc đã có ý kiến của cơ quan có thẩm quyền quyết định phương án cổ phần hóa thì giá trị DN sẽ được điều chỉnh tương ứng.

Sau khi ngoại trừ các giới hạn kiểm toán, xem xét các hạn chế, sai sót và xử lý các vấn đề cần lưu ý, giá trị DN, giá trị vốn nhà nước tại BSR ở thời điểm 24h ngày 31/12/2015 theo phương pháp tài sản do Tổ chức Tư vấn định giá UHY ACA và BRS đề xuất về cơ bản là hợp lý. KTNN xác định tổng giá trị thực tế của DN tăng thêm xấp xỉ 5.360 tỷ đồng, tương đương tăng 7,94%; tổng giá trị thực tế phần vốn nhà nước tại DN tăng thêm hơn 4.586 tỷ đồng, tương đương tăng 11,37%.

Đồng thời, qua kiểm toán rà soát Báo cáo tài chính năm 2015 và xử lý tài chính tại BSR, KTNN điều chỉnh: Thuế Thu nhập DN phải nộp tại BSR tăng hơn 51 tỷ đồng; lợi nhuận còn lại sau phân phối phải nộp Công ty mẹ - Tập đoàn Dầu khí Việt Nam là 724,4 tỷ đồng, trong đó, lợi nhuận sau phân phối Công ty mẹ - Tập đoàn Dầu khí phải nộp NSNN 434,6 tỷ đồng.

Do đó, căn cứ vào kết quả kiểm toán, KTNN kiến nghị BSR phải điều chỉnh Báo cáo tài chính năm 2015 đối với các nội dung liên quan đến công tác xử lý tài chính và điều chỉnh lại kết quả xác định giá trị DN và giá trị phần vốn nhà nước tại DN ở thời điểm 24h ngày 31/12/2015 để trình cấp có thẩm quyền xem xét và phê duyệt.