Quy trình tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện
Theo đó, Bảo hiểm Xã hội Việt Nam vừa ban hành Quyết định số 3511/QĐ-BHXH về ban hành Quy trình đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia theo Quyết định số 422/QĐ-TTg ngày 04/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ. Quyết định 3511/QĐ-BHXH có hiệu lực từ ngày 01/01/2023.
Quy trình đăng ký tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trên Cổng Dịch vụ công bao gồm các trường hợp: Tham gia lần đầu, chuyển từ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện theo phương thức và mức đóng đã đăng ký, đăng ký lại phương thức đóng và mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện thực hiện đăng ký tham gia.
Quy trình tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia như sau:
Bước 1: Người tham gia kê khai các trường thông tin theo mẫu trên Cổng Dịch vụ công và chịu trách nhiệm với nội dung kê khai.
Bước 2: Hệ thống phần mềm tự động kiểm tra, đối chiếu thông tin người tham gia kê khai. (Hệ thống tự động kiểm tra, đối chiếu thông tin kê khai để xác định nơi cư trú (cấp tỉnh, cấp huyện) với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, xác định đối tượng được nhà nước hỗ trợ mức đóng với dữ liệu người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo do cơ quan bảo hiểm xã hội theo dõi và xác định chính xác số tiền phải đóng để người tham gia nộp tiền trực tuyến. Trường hợp thông tin không đúng, hệ thống sẽ thông báo để người kê khai biết và điều chỉnh).
Bước 3: Người tham gia nộp tiền trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công, nhận Biên lai điện tử, nhận thông báo thời hạn trả sổ bảo hiểm xã hội theo quy định ngay khi giao dịch thành công.
Bước 4: Sau khi nhận được số tiền của người tham gia, Hệ thống phần mềm tự động xử lý hồ sơ.
Bước 5. Cán bộ thu, sổ thẻ của cơ quan bảo hiểm xã hội kiểm tra hồ sơ, dữ liệu, trình Giám đốc bảo hiểm xã hội tỉnh, huyện ký số tờ bìa sổ bảo hiểm xã hội điện tử hoặc in tờ bìa sổ bảo hiểm xã hội bản giấy theo quy định, chuyển cán bộ tiếp nhận và trả kết quả.
Bước 6: Cán bộ tiếp nhận và trả kết quả tiếp nhận dữ liệu hoặc tờ bìa sổ bảo hiểm xã hội bản giấy, phát hành, trả kết quả cho người tham gia; kết thúc quy trình giải quyết trên Phần mềm tiếp nhận và quản lý hồ sơ.
Bước 7: Người tham gia nhận tờ bìa sổ bảo hiểm xã hội bản điện tử hoặc sổ bảo hiểm xã hội bản giấy theo phương thức đã đăng ký.
Quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ bảo hiểm y tế
Theo đó, quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) trên Cổng Dịch vụ công được quy định như sau:
* Quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT online đối với người thuộc nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình
Căn cứ Điều 5 Quyết định 3510/QĐ-BHXH năm 2022 quy định về quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người thuộc nhóm tham gia BHYT theo hộ gia đình như sau:
Bước 1: Người tham gia thực hiện kê khai đầy đủ, chính xác các trường thông tin theo Mẫu 01-TK trên Cổng Dịch vụ công cho cá nhân hoặc các thành viên của hộ gia đình tham gia BHYT trong cùng một lần kê khai và chịu trách nhiệm đối với nội dung kê khai.
Bước 2: Hệ thống phần mềm tự động kiểm tra, đối chiếu thông tin người tham gia kê khai để xác định nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú (cấp tỉnh, cấp huyện), xác thực thông tin của chủ hộ, các thành viên hộ gia đình cùng đăng ký thường trú hoặc tạm trú với CSDL quốc gia về Dân cư, xác định thứ tự tham gia BHYT của từng thành viên được giảm trừ mức đóng trong CSDL BHXH Việt Nam và xác định chính xác số tiền phải đóng để người tham gia nộp tiền trực tuyến.
Trường hợp xác định nơi cư trú hoặc xác thực thông tin của chủ hộ chưa đóng đúng hoặc các thành viên không cùng đăng ký thường trú/tạm trú với CSDL quốc gia về dân cư, hệ thống phần mềm hiển thị thông báo cho người tham gia biết về địa chỉ cư trú hoặc thông tin chủ hộ chưa đúng hoặc các thành viên không cùng đăng ký thường trú/tạm trú với CSDL quốc gia về dân cư. Trong trường hợp này, người tham gia cần liên hệ với cơ quan Công an để điều chỉnh thông tin, sau đó thực hiện lại Bước 1 hoặc có thể đăng ký tham gia BHYT tại các tổ chức Dịch vụ thu BHXH, BHYT hoặc tại cơ quan BHXH.
Bước 3: Người tham gia thực hiện nộp tiền trực tuyến trên Cổng Dịch vụ công, nhận Biên lai thu tiền điện tử, nhận thông báo thời hạn trả thẻ BHYT hoặc thời hạn thẻ BHYT tiếp tục được sử dụng ngay khi giao dịch thành công.
Bước 4: Sau khi nhận được số tiền của người tham gia, Hệ thống phần mềm tự động:
- Ghi nhận số tiền vào phần mềm Kế toán tập trung và tạo lập hồ sơ đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT trên Phần mềm tiếp nhận và quản lý hồ sơ vào mã đơn vị quản lý riêng tại cơ quan BHXH cấp tỉnh/huyện nơi người tham gia cư trú.
- Cập nhật hồ sơ, xác định thời gian tham gia, ghi quá trình đóng BHYT cho người tham gia và tổng hợp số tiền phải đóng của người tham gia (Mẫu C69- HD), xác định số tiền trích thù lao cho tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT (Mẫu D11-TS) theo quy định.
- Phân bổ ngay số tiền đã thu của người tham gia (Mẫu C83-HD), xác định số tiền chi thù lao cho tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT (Mẫu D12-TS) theo quy định.
- Tạo lập dữ liệu giá trị sử dụng thẻ BHYT cho người tham gia theo quy định.
Bước 5: Sau khi hệ thống phần mềm thực hiện Bước 4, cán bộ thu, sổ thẻ kiểm tra hồ sơ, dữ liệu, trình Giám đốc BHXH tỉnh/huyện ký số thẻ BHYT bản điện tử hoặc in thẻ BHYT bản giấy theo quy định, chuyển cán bộ tiếp nhận và trả kết quả.
Bước 6: Cán bộ tiếp nhận và trả kết quả tiếp nhận dữ liệu hoặc thẻ BHYT bản giấy, thực hiện việc phát hành, trả kết quả cho người tham gia; kết thúc quy trình giải quyết trên Phần mềm tiếp nhận và quản lý hồ sơ.
Bước 7: Người tham gia nhận thẻ BHYT bản điện tử hoặc thẻ BHYT bản giấy theo phương thức đã đăng ký.
* Quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT online đối với người tham gia thuộc hộ nghèo
Tại Điều 4 Quyết định 3510/QĐ-BHXH năm 2022 quy định về quy trình đăng ký đóng, cấp thẻ BHYT đối với người tham gia thuộc hộ cận nghèo/hộ nghèo đa chiều/hộ nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp có mức sống trung bình (NLNDN) như sau:
Bước 1: Người tham gia thực hiện kê khai đầy đủ, chính xác các trường thông tin theo Mẫu 01-TK trên Cổng Dịch vụ công cho cá nhân hoặc các thành viên của hộ gia đình tham gia BHYT trong cùng một lần kê khai và chịu trách nhiệm đối với nội dung kê khai.
Bước 2: Hệ thống phần mềm tự động kiểm tra, đối chiếu thông tin người tham gia kê khai để xác định nơi cư trú (cấp tỉnh, cấp huyện);
Xác thực thông tin từng thành viên kê khai trong cùng hộ gia đình với CSDL quốc gia về Dân cư;
Xác định đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng với dữ liệu người thuộc hộ nghèo đa chiều/người thuộc hộ cận nghèo/người thuộc hộ NLNDN do cơ quan BHXH theo dõi;
Xác định chính xác số tiền phải đóng để người tham gia nộp tiền trực tuyến.
Lưu ý: Trường hợp xác định nơi cư trú chưa đúng hoặc thành viên kê khai không cùng hộ gia đình hoặc không thuộc đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng, hệ thống phần mềm hiển thị thông báo cho người tham gia biết về địa chỉ cư trú chưa đúng hoặc không cùng hộ gia đình với CSDL quốc gia hoặc thông tin chưa đúng với danh sách thuộc đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng để:
Liên hệ với cơ quan Công an, cơ quan phê duyệt danh sách người thuộc hộ nghèo đa chiều/người thuộc hộ cận nghèo, người thuộc hộ NLNDN hướng dẫn, điều chỉnh, sau đó thực hiện lại Bước 1 hoặc có thể đăng ký tham gia BHYT tại các tổ chức dịch vụ thu BHXH, BHYT hoặc tại cơ quan BHXH.
Bước 3, Bước 4, Bước 5, Bước 6, Bước 7: Thực hiện như Bước 3, Bước 4, Bước 5, Bước 6, Bước 7 Mục 2.
