Những con số “biết nói”
Cách đây gần 5 năm, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng diễn ra trong bối cảnh hết sức đặc biệt - đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn cầu và diễn biến phức tạp tại nhiều tỉnh, thành phố trong nước. Thời điểm đó, ngay tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia - nơi diễn ra Đại hội, Chính phủ cùng các Bộ, ngành, địa phương đã hai lần họp khẩn để tìm giải pháp ứng phó với dịch bệnh. Mặc dù vậy, Đại hội vẫn diễn ra thành công nhờ công tác chuẩn bị kỹ lưỡng.
Tại Họp báo công bố kết quả Đại hội, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh: “Thành công của Đại hội không phải chỉ là thông qua được Nghị quyết, bầu Ban Chấp hành mới; quan trọng hơn, sắp tới phải đưa Nghị quyết vào cuộc sống, biến nó thành hiện thực thế nào”. Và đến nay, sau gần 5 năm, những trăn trở, mong mỏi của người đứng đầu Đảng ta ở thời điểm đó đã được hiện thực hóa qua những con số.
Ổn định chính trị, ổn định kinh tế vĩ mô - đó vừa là thành tựu, vừa là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế Việt Nam. Một thành tựu về kinh tế nữa mà tôi muốn nhắc đến là chúng ta đã có được những doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh.
GS,TS. Phạm Hồng Chương - Nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Báo cáo của Chính phủ cho thấy, giai đoạn 2021-2025 là một thời kỳ hết sức đặc biệt, với nhiều vấn đề chưa có tiền lệ, vượt dự báo. Trên thế giới, bất ổn chính trị làm đứt gãy các chuỗi cung ứng, xuất nhập khẩu; chính sách tiền tệ, tài khóa, thuế quan của nhiều nước thay đổi dẫn đến bất ổn vĩ mô gia tăng, tăng trưởng kinh tế thế giới chậm lại; thiên tai, biến đổi khí hậu tác động nặng nề, đặc biệt là đại dịch Covid-19. Trong nước, nhìn chung, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Song với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt của Chính phủ và các Bộ, ngành, địa phương, tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2021-2025 đạt bình quân khoảng 6,3%/năm, thuộc nhóm nước tăng trưởng cao của khu vực và thế giới.
Quy mô GDP từ 346,6 tỷ USD năm 2020, xếp thứ 37 trên thế giới, dự kiến tăng lên trên 510 tỷ USD năm 2025, gấp 1,47 lần so với năm 2020, xếp thứ 32 thế giới và thứ 4 trong khu vực ASEAN. GDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt khoảng 5.000 USD, gấp 1,4 lần năm 2020, vào nhóm thu nhập trung bình cao.
Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định; lạm phát được kiểm soát dưới 4%, các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Thu ngân sách nhà nước ước đạt 9,6 triệu tỷ đồng, gấp 1,36 lần nhiệm kỳ trước, vượt xa mục tiêu 8,3 triệu tỷ đồng.
Cơ cấu kinh tế và chất lượng tăng trưởng chuyển biến tích cực. Năng suất lao động tăng bình quân 5,3%/năm, đóng góp của các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế đạt khoảng 47%. Vốn đầu tư công đạt khoảng 3,4 triệu tỷ đồng, tăng gần 55% so với nhiệm kỳ trước. Tổng vốn FDI đạt 185 tỷ USD, tăng gần 9% so với nhiệm kỳ trước và thuộc nhóm 15 nước đang phát triển thu hút FDI lớn nhất thế giới. Quy mô thương mại tăng từ 545,4 tỷ USD năm 2020 lên mức kỷ lục khoảng 900 tỷ USD năm 2025, thuộc nhóm 20 quốc gia dẫn đầu thế giới.
Năm 2025, GDP dự kiến tăng trên 8%, Việt Nam được các tổ chức quốc tế dự báo có mức tăng trưởng cao nhất trong số các nước Đông Nam Á.
Những con số ấn tượng nêu trên là kết quả của “sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư; sự giám sát, đồng hành, phối hợp hiệu quả của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, chủ động, kịp thời, linh hoạt, phù hợp, hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương; sự ủng hộ, tham gia tích cực của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp; sự hợp tác, giúp đỡ của bạn bè quốc tế” - Báo cáo của Chính phủ đúc kết.
Dấu ấn Việt Nam qua “lăng kính” chuyên gia
Nhìn vào bức tranh kinh tế với những con số ấn tượng trong nhiệm kỳ này, đặc biệt là tốc độ tăng trưởng bình quân 4 năm (2022-2025) đạt 7,2%/năm - vượt mục tiêu 6,5-7% mà Quốc hội đề ra, đại biểu Nguyễn Quang Huân (Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh) bình luận: “Đây thực sự là thành tựu đáng tự hào, có thể nói là “kỳ tích”, đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid-19 hoành hành, tác động sâu rộng đến nền kinh tế”.
Nhiệm kỳ 2021-2025, chúng ta xác định được động lực tăng trưởng của nền kinh tế chính là đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư. Đầu tư công rất lớn và chúng ta đã đạt được những thành tựu trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng.
TS. Nguyễn Đức Kiên - Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Nguyên Tổ trưởng Tổ Tư vấn Kinh tế của Thủ tướng Chính phủ
Trao đổi với Báo Kiểm toán, GS,TS. Phạm Hồng Chương - nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân - cho rằng, sự cải thiện mạnh mẽ của các chỉ số như quy mô GDP, năng suất lao động, TFP… cho thấy mô hình tăng trưởng của nước ta đã có chuyển dịch nhất định, từ tăng trưởng chủ yếu dựa vào chiều rộng đã bắt đầu dựa vào chiều sâu. Những thành tựu của khoa học - công nghệ cũng góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế. Có thể nói, kinh tế Việt Nam giai đoạn 2021-2025 là bức tranh sáng màu với nhiều triển vọng.
Quá trình Việt Nam chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế được Trung tâm Dự báo và Phân tích kinh tế độc lập của Anh (CEBR) ví như một “phép màu”, khi từ một quốc gia nghèo đã vươn mình tăng trưởng mạnh mẽ. CEBR lạc quan dự báo đến năm 2029, quy mô GDP của Việt Nam sẽ đạt khoảng 676 tỷ USD, bắt kịp Thái Lan (676 tỷ USD) và vượt qua một số nền kinh tế ASEAN như Singapore (656 tỷ USD) và Malaysia (594 tỷ USD).
Theo dõi nhiều quốc gia trên thế giới, ông Álvaro Pereira - Kinh tế trưởng Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) - chia sẻ rằng rất ít quốc gia gây ấn tượng với ông nhiều như Việt Nam. Qua “lăng kính” của vị chuyên gia này, Việt Nam là một trong những quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới hiện nay. “Điều này có được là nhờ chính sách quản lý kinh tế vĩ mô đồng bộ, hài hòa, linh hoạt, hiệu quả của Chính phủ và động lực to lớn từ người dân”, ông Álvaro Pereira nhận định.
Giám đốc Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam, Campuchia và Lào - bà Mariam Sherman - đánh giá: “Khát vọng của Việt Nam dựa trên nền tảng vững chắc trong 4 thập niên qua, kể từ thời kỳ Đổi mới. GDP tăng mạnh, kinh tế phát triển nhanh, giúp hàng triệu người thoát đói nghèo. Việt Nam trở thành một trong những quốc gia có tốc độ giảm nghèo nhanh nhất từ trước đến nay”.
Có thể nói, những con số ấn tượng cùng sự đánh giá tích cực về kinh tế Việt Nam của các chuyên gia quốc tế và trong nước là minh chứng khẳng định Nghị quyết của Đảng đã thực sự thấm sâu vào cuộc sống. Giữa bủa vây thách thức và gian khó, Việt Nam vẫn vững vàng ổn định vĩ mô, kiên định mục tiêu tăng trưởng, trở thành điểm sáng kinh tế của khu vực và toàn cầu. Thành quả này là sự hội tụ của nhiều động lực, yếu tố, trong đó có cả dấu ấn của các cơ quan giám sát, kiểm toán.
Bài 3: Hội tụ những động lực tăng trưởng./.
