Triển khai các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi gặp nhiều thách thức

Ông Hoàng Tiến Dũng - Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho biết, thực tế triển khai dự án điện khí cần khoảng 7-8 năm. Đối với dự án điện gió ngoài khơi, thời gian thực hiện cần khoảng từ 6-8 năm kể từ lúc khảo sát.

Do đó, việc triển khai các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi để đáp ứng tiến độ đưa vào vận hành trước năm 2030 là thách thức không nhỏ và cần sự quan tâm của các cấp có thẩm quyền cũng như sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị có liên quan.

Đề cập đến nguy cơ chậm tiến độ các dự án điện khí, Tổng Giám đốc Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS) Phạm Văn Phong cho biết, hiện vẫn chưa có chính sách về tài chính, cơ chế bao tiêu sản lượng điện khí, cơ chế chuyển ngang giá khí sang giá điện... Điều đó khiến cho các dự án đầu tư không xác định được khả năng thu hồi vốn, thu xếp vốn, không xác định được lượng LNG cần nhập khẩu để bảo đảm mức giá khí cạnh tranh trong ký kết hợp đồng nhập khẩu LNG cho sản xuất điện.

Việt Nam hiện chỉ có duy nhất kho chứa và cảng nhập LNG tại khu vực Thị Vải tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu của PV GAS đã hoàn thành và sẵn sàng cung cấp LNG tái hóa cho các hộ tiêu thụ tại khu vực Đông Nam bộ. Các kho cảng khác, bao gồm một số cảng nhập được quy hoạch tích hợp trong các dự án nhiệt điện LNG hiện đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, kể cả về điều kiện kỹ thuật và các quy định có liên quan. Hạ tầng nhập khẩu LNG còn rất thiếu để bảo đảm mục tiêu đặt ra trong Quy hoạch điện VIII.

Cũng theo ông Phạm Văn Phong, việc chưa xem xét để kết nối hạ tầng nhập khẩu LNG với các nhà máy điện sẽ không tối ưu được nguồn lực, giảm hiệu quả đầu tư và lãng phí tài nguyên cảng biển của Việt Nam.

Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) Lê Mạnh Hùng cũng cho biết, do thiếu các cơ chế, chính sách cho điện khí, điện gió ngoài khơi nên rủi ro rất cao cho nhà đầu tư.

Do tương đồng với các hoạt động dầu khí ngoài khơi nên việc phát triển điện khí, điện gió ngoài khơi được các nước trên thế giới gắn với hoạt động dầu khí ngoài khơi. Ông Lê Mạnh Hùng chia sẻ, PVN có thể tự thực hiện công tác khảo sát đáy biển, điều tra thực địa..., nhưng vấn đề hiện nay là thiếu cơ chế, chính sách, chưa có cơ quan quản lý nào chịu trách nhiệm quyết định phê duyệt.

Tại cuộc họp, các chuyên gia đều cho rằng, cần sớm ban hành các cơ chế, chính sách để làm căn cứ triển khai thực hiện. Nhưng hiện nay, còn có nhiều vướng mắc liên quan đến Luật Đất đai, Luật Giá, Luật Đấu thầu, Luật Điện lực…, cũng như các văn bản quy phạm pháp luật khác.

Vì vậy, Bộ Công Thương cần báo cáo Chính phủ xem xét, trình cấp có thẩm quyền có cơ chế đặc thù để tháo gỡ kịp thời các vướng mắc chưa được pháp luật quy định.

Đồng thời, cần đẩy mạnh tuyên truyền để xã hội và các cơ quan quản lý hiểu được tầm quan trọng, sự cần thiết triển khai các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi và sản xuất hydrogen, cũng như thực tế những vấn đề đang vướng mắc, nhằm tạo sự đồng thuận trong việc tìm ra giải pháp phù hợp.

Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, điện khí và điện gió ngoài khơi là hai nguồn điện rất quan trọng trong việc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia cũng như quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.

Đồng thời, chiến lược phát triển hydrogen là định hướng chính trị quan trọng nhằm đáp ứng nhu cầu chuyển dịch năng lượng và phát triển của nền kinh tế. Đặc biệt, nguyên liệu hydrogen không chỉ phục vụ hoạt động phát điện “sạch” trong tương lai, mà còn phục vụ trực tiếp một số ngành, lĩnh vực khác.

“Những vướng mắc của các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi đều cần phải được xem xét, giải quyết một cách khẩn trương, đồng bộ từ chủ trương đến cơ chế, chính sách” - Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Bộ Công Thương sẽ hoàn thiện đề án, sớm báo cáo Chính phủ, trình lên các cấp có thẩm quyền xem xét, ban hành những chủ trương làm cơ sở xây dựng các cơ chế, chính sách phù hợp và khả thi.