Biên bản được ký kết ngay sau khi hai Bộ trưởng hội đàm trao đổi nhiều nội dung nhằm thúc đẩy hợp tác thuộc lĩnh vực năng lượng và khoáng sản giữa hai nước.
Hội đàm diễn ra trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Lào của Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam nhằm cụ thể hóa các Thỏa thuận cấp cao và triển khai các kết quả của Kỳ hợp Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Lào đã ký đầu năm 2024.
Tại hội đàm, hai Bộ trưởng cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác lĩnh vực năng lượng và khoáng sản, coi đây là trụ cột trong quan hệ Việt Nam - Lào xuất phát từ nhu cầu thực tiễn của hai nước.
Bộ trưởng Bộ Năng lượng và Mỏ Lào Phosay Sayasone đã đề nghị hai bên cùng lập kế hoạch, chương trình hợp tác cụ thể, có thêm nhiều dự án, công trình hợp tác kiểu mẫu, hiệu quả.
Đặc biệt, Bộ trưởng Phosay Sayasone đề xuất thành lập đoàn công tác để thúc đẩy tiến độ ban hành khung giá Việt Nam mua điện từ Lào sau năm 2025; hỗ trợ, trao đổi kinh nghiệm về thành lập cơ quan điều tiết điện lực; thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa từ Lào tới các cửa khẩu/cảng tại Quảng Trị và Huế; hỗ trợ hợp tác về công tác thanh tra; công tác quy hoạch và xây dựng bản đồ khoáng sản…
Đánh giá cao những đề xuất của Bộ trưởng Phosay Sayasone, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh tầm quan trọng của năng lượng và khoáng sản đối với Việt Nam để phục vụ cho các hoạt động sản xuất trong nước, đáp ứng cho quá trình tăng trưởng và phát triển nhanh chóng của nền kinh tế.
Nhất trí với đề xuất Thành lập nhóm công tác của hai Bộ để tháo gỡ những khó khăn trong hợp tác về năng lượng, khoáng sản, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nêu rõ, Nhóm công tác sẽ thường xuyên, định kỳ rà soát và báo cáo lãnh đạo Bộ về các khó khăn, vướng mắc để kịp thời giải quyết, tháo gỡ.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng nhấn mạnh, việc ban hành khung giá mua điện từ Lào sau năm 2025 là rất cần thiết. Theo đề nghị của phía Lào và căn cứ Thỏa thuận hợp tác năm 2024 giữa hai Chính phủ, Bộ Công Thương Việt Nam đã chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) nghiên cứu, đề xuất khung giá mua điện sau 2025 để báo cáo Bộ Công Thương, sau đó báo cáo Chính phủ thông qua.
Hiện nay, EVN đã hoàn thành nghiên cứu, dự thảo khung giá và đang gửi xin ý kiến Hội đồng thành viên EVN thông qua trước khi báo cáo Bộ Công Thương. Sau khi có báo cáo chính thức của EVN, Bộ Công Thương sẽ thẩm định và báo cáo Thủ tướng phê duyệt. Dự kiến đầu quý II/2024, khung giá mua điện từ Lào sau 2025 sẽ chính thức được ban hành.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên
Đối với đề nghị của Lào về việc hỗ trợ chuyên môn, trao đổi kinh nghiệm về thành lập cơ quan điều tiết điện lực, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên giao Cục Điều tiết Điện lực là đầu mối, phối hợp với phía Lào, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ chuyên môn, đón tiếp các đoàn học tập, trao đổi kinh nghiệm.
Đối với đề nghị của Lào về việc Việt Nam thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, Việt Nam luôn tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa từ Lào về Việt Nam, đặc biệt là qua các cửa khẩu, tới các cảng tại Việt Nam.
Tại Quảng Trị có cửa khẩu quốc tế La Lay - cửa khẩu quan trọng cho việc vận chuyển hàng hóa, đặc biệt là than, phục vụ trực tiếp cho việc mua bán than giữa Lào và Việt Nam. Than từ Lào về Việt Nam qua cửa khẩu La Lay sẽ tới các cảng Chân Mây, Thuận An của Thừa Thiên Huế hoặc cảng Cửa Việt.
Bộ trưởng nhấn mạnh: “Mua bán than là vấn đề rất được qu
an tâm của Chính phủ hai nước và hai Bộ. Việc Việt Nam mua than từ Lào bên cạnh lợi ích mang lại cho Lào cũng sẽ góp phần đảm bảo cung ứng điện trong nước của Việt Nam. Do vậy, việc tạo thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa, vận chuyển than từ Lào qua các cửa khẩu về Việt Nam và ra các cảng cũng là quan tâm của phía Việt Nam”.
Đối với hợp tác mua bán than, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết nhu cầu nhập khẩu than của Việt Nam đang rất cao và đẩy mạnh xuất khẩu than cũng là mong muốn của Lào nhưng quan trọng nhất phải tập trung giải quyết vấn đề giá than sao cho hợp lý.
Do đó, hai bên cần tìm các giải pháp để hạ giá thành bán than từ Lào về Việt Nam, ít nhất phải bằng giá thế giới thì mới có thể cạnh tranh được. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị, các chủ mỏ than của Lào cơ cấu lại quy trình sản xuất tinh gọn, hiệu quả, đầu tư hệ thống băng tải vận chuyển than qua biên giới để giảm giá thành khai thác, sản xuất, vận chuyển than; đồng thời đề nghị Bộ Năng lượng và Mỏ Lào xem xét báo cáo Chính phủ Lào bãi bỏ thuế xuất khẩu than (10%), bởi thuế làm cho giá bán than tăng, dẫn đến không bán được, làm giảm nguồn thu của Chính phủ và khó khăn cho doanh nghiệp tiêu thụ than.
Về phía Việt Nam, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các đơn vị thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, bao gồm cả việc khuyến khích các doanh nghiệp ưu tiên ký kết hợp đồng/cam kết mua bán than của Lào để phục vụ cho sản xuất điện trong nước./.
