Ngân sách chưa được báo cáo minh bạch
Văn phòng Mua sắm công chịu trách nhiệm giám sát hợp đồng mua sắm các mặt hàng như năng lượng, phụ tùng ô tô, vật tư y tế, thực phẩm; các dịch vụ kỹ thuật, xây dựng và bảo trì cơ sở vật chất; một số chi phí xây dựng cơ bản… Trong năm tài chính 2021, Văn phòng đã chi khoảng 868 triệu USD cho mua sắm công.
Theo quy định của chính quyền Maryland, các cơ quan công của bang, chính quyền các quận, thành phố, hệ thống trường công lập và các tổ chức công khác bắt buộc phải sử dụng hệ thống mua sắm công eMMA để công khai các hợp đồng mua sắm trị giá từ 50 nghìn USD trở lên.
Tuy nhiên, cuộc kiểm toán cho thấy, OSP đã không báo cáo tất cả các hoạt động mua sắm khẩn cấp. OSP đã không thể cung cấp tài liệu về việc chi tiêu 55 triệu USD cho các hoạt động mua sắm khẩn cấp từ tháng 3/2020 đến tháng 3/2021.
Trong số 110 triệu USD chi phí mua sắm khẩn cấp được thanh toán từ tháng 9/2020 đến tháng 02/2022, Văn phòng đã không báo cáo chính xác, chi tiết về 32 triệu USD.
Một số cán bộ biện minh cho tình trạng trên là việc OSP phải sử dụng ngân sách trong những trường hợp mua sắm khẩn cấp, phải tìm kiếm các nhà cung cấp sản phẩm, dịch vụ phù hợp cấp bách.
Văn phòng cũng không tuân theo các quy định của nhà nước đối với việc mua sắm khẩn cấp khi đại dịch Covid-19 bắt đầu bùng phát mạnh mẽ. Điều này khiến các kiểm toán viên tỏ ra lo ngại vì trong thời kỳ đại dịch, nhiều khoản tiền lớn đã được chi tiêu mà không được giám sát chặt chẽ.
Cuộc kiểm toán cũng cho thấy, việc thiếu giám sát đã làm cho dự án của Văn phòng nhằm cải tổ hệ thống mua sắm của bang bị trì hoãn hơn 3 năm và chi phí đã tăng cao. Trước đây, Cơ quan Dịch vụ tổng hợp khẳng định họ đã có một kế hoạch toàn diện khi bắt đầu triển khai dự án, tuy nhiên, kế hoạch này đã nhiều lần được điều chỉnh lại.
Giải trình để nâng cao trách nhiệm của các cơ quan
Thượng nghị sĩ bang Maryland Clarence Lam cho biết: “Có rất nhiều vấn đề được đưa vào trong báo cáo này và cần được giám sát tốt hơn nữa. Cơ quan Dịch vụ tổng hợp cũng như Văn phòng Mua sắm công của bang cần củng cố trách nhiệm giải trình, tăng cường công tác quản lý và giám sát các hoạt động khác”.
Ông Clarence Lam cho rằng, chính quyền của cựu Thống đốc bang Maryland Larry Hogan phải chịu trách nhiệm chính đối với tình trạng trên vì đã để lại “một mớ hỗn độn” cho chính quyền của Thống đốc Wes Moore. Chính quyền Wes Moore mới nhậm chức được hơn 5 tháng nên chưa làm được nhiều để ngăn chặn, giải quyết những vấn đề trên.
Tình trạng giám sát lỏng lẻo cũng bắt nguồn từ nguyên nhân do OSP thiếu nhân lực, khiến cơ quan không thể theo dõi và quản lý các hợp đồng một cách hợp lý, chặt chẽ. Do đó, các kiểm toán viên khuyến nghị Văn phòng cần có kế hoạch bổ sung nhân sự phù hợp.
Báo cáo kiểm toán nhấn mạnh, nhiều năm qua, Văn phòng Mua sắm công bang Maryland không giám sát đầy đủ hoạt động mua sắm của các tổ chức, đơn vị chịu sự quản lý của Văn phòng.
Phản hồi đối với kết quả kiểm toán, người phát ngôn của Cơ quan Dịch vụ tổng hợp cho biết, nhiều vấn đề được chỉ ra như sự chậm trễ, tình trạng vượt chi phí là do hậu quả của đại dịch Covid-19.
Trong một tuyên bố, phát ngôn viên của chính quyền của cựu Thống đốc Larry Hogan cho biết: “Việc thực hiện hàng nghìn giao dịch mua sắm khẩn cấp trong thời kỳ đại dịch toàn cầu thực sự là một thách thức lớn. Chính quyền bang đã nỗ lực thực hiện nhiều nhiệm vụ lớn và trải qua một số khó khăn kéo dài”.
Ông Clarence Lam cho biết, cuộc kiểm toán sẽ là một phần của phiên điều trần mà Ủy ban Kiểm toán của cơ quan lập pháp dự kiến sẽ tổ chức vào cuối năm nay. Ông nói: “Những phát hiện trong cuộc kiểm toán này rất quan trọng, chúng tôi muốn Cơ quan Dịch vụ tổng hợp ra trước Ủy ban để giải trình chi tiết hơn”./.
