Sớm ban hành Hướng dẫn và phương pháp kiểm toán môi trường

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên nhấn mạnh: nhận thức được tầm quan trọng và xu thế phát triển tất yếu của KTMT, KTNN đã thành lập Phòng KTMT thuộc Vụ Hợp tác quốc tế. Trong 2 năm qua, Vụ Hợp tác quốc tế đã tổ chức thực hiện được một số cuộc kiểm toán hoạt động về môi trường với chủ đề quản lý, xử lý nước thải công nghiệp tại các khu công nghiệp và đã phát hiện, đưa ra các kiến nghị chấn chỉnh công tác quản lý, bảo vệ môi trường đối với các địa phương, các chủ đầu tư khu công nghiệp. Đồng thời, kiến nghị Quốc hội, Chính phủ điều chỉnh, bổ sung pháp luật, chính sách, quy định liên quan nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác bảo vệ môi trường.

Tuy nhiên, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên cũng cho rằng, việc triển khai các cuộc KTMT còn gặp nhiều khó khăn, như thiếu nguồn lực, kỹ thuật, tổ chức bộ máy chưa chuyên nghiệp, sự quan tâm tham gia của các đơn vị còn hạn chế. Đặc biệt, chưa có một công cụ quan trọng là Hướng dẫn kiểm toán cụ thể về KTMT để giúp kiểm toán viên có định hướng tiếp cận và áp dụng khi triển khai các cuộc KTMT.

Trước yêu cầu đó, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Tổng Kiểm toán Nhà nước, KTNN đã thành lập Tổ soạn thảo Hướng dẫn về KTMT do Vụ Hợp tác quốc tế chủ trì nhằm nghiên cứu các tài liệu, hướng dẫn về KTMT trong và ngoài nước để xây dựng dự thảo Hướng dẫn KTMT của KTNN. Đồng thời, tổ chức Hội thảo lấy ý kiến các chuyên gia, kiểm toán viên có kinh nghiệm về lĩnh vực KTMT và kiểm toán hoạt động của KTNN để cho ý kiến trực tiếp vào Dự thảo.

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên yêu cầu các đại biểu tham dự Hội thảo đóng góp nhiều ý kiến trực tiếp, có chất lượng về kết cấu, bố cục, nội dung cụ thể của dự thảo để Tổ soạn thảo tiếp thu, chỉnh sửa, hoàn thiện Dự thảo.

Tại Hội thảo, ông Phan Trường Giang - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế, Tổ trưởng Tổ soạn thảo đã trình bày tóm lược về dự thảo Hướng dẫn KTMT, trong đó nhấn mạnh đến mục tiêu xây dựng Hướng dẫn KTMT; Cơ sở xây dựng và nội dung chính của Hướng dẫn KTMT; Quá trình xây dựng dự thảo; Tổng hợp ý kiến tham gia của các đơn vị.

Theo đó, mục tiêu xây dựng Hướng dẫn KTMT là tạo ra công cụ phục vụ cho việc lựa chọn và thực hiện các cuộc KTMT ở KTNN; trang bị kiến thức và kinh nghiệm cơ bản về môi trường, quản lý môi trường, hướng dẫn các phương pháp, kỹ năng thực hiện KTMT. Nội dung chính của Dự thảo gồm 4 chương: Quy định chung; Giới thiệu chung về môi trường và KTMT; Các giai đoạn tiến hành KTMT; Kiểm toán đối với một số chủ đề và lĩnh vực môi trường cụ thể.

Tham gia góp ý vào dự thảo Hướng dẫn, đa số các ý kiến đều ghi nhận và đánh giá cao sự cố gắng nỗ lực của Tổ soạn thảo và cho rằng nhiều góp ý trước đó của đơn vị đã được Tổ soạn thảo nghiêm túc tiếp thu, chỉnh sửa. Các đại biểu cho rằng, dự thảo Hướng dẫn KTMT nên việt hóa một số cụm từ trong nội dung; bổ sung mục tiêu kiểm toán cụ thể trong mỗi lĩnh vực kiểm toán môi trường; thống nhất về khái niệm các thuật ngữ về môi trường trong dự thảo; đánh giá về việc có sự “chênh” về tiêu chuẩn môi trường của Việt Nam so với thế giới; cần kết hợp 3 loại hình kiểm toán hoạt động, kiểm toán tài chính, kiểm toán tuân thủ khi thực hiện các cuộc KTMT; kết cấu dự thảo hiện còn đang mất cân đối giữa các nội dung…

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên đã thay mặt lãnh đạo KTNN, đánh giá cao sự nỗ lực cố gắng của Tổ soạn thảo trong quá trình nghiên cứu, xây dựng dự thảo Hướng dẫn KTMT. Đồng thời, ghi nhận, biểu dương 11 ý kiến tham gia góp ý rất xác đáng, trách nhiệm, đi thẳng vấn đề trong Hội thảo hôm nay.

Cơ bản đồng tình với các nội dung trình bày trong dự thảo Hướng dẫn và các ý kiến tham gia tại Hội thảo, tuy nhiên để Hướng dẫn hoàn thiện thêm, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước yêu cầu Tổ soạn thảo cần có sự tham chiếu nhiều hơn với các nội dung của Chuẩn mực KTNN và Quy trình kiểm toán chung của KTNN. Bên cạnh đó, những nội dung thuộc về cung cấp kiến thức nên cắt sang tài liệu đào tạo, bồi dưỡng về KTMT không để trong Hướng dẫn như hiện nay.

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Đoàn Xuân Tiên yêu cầu Tổ soạn thảo nghiêm túc tiếp thu các ý kiến góp ý của các đại biểu; biên tập, hoàn thiện lại dự thảo Hướng dẫn, sớm trình Tổng Kiểm toán Nhà nước ban hành và áp dụng vào hoạt động kiểm toán trong thời gian tới.