Trong bối cảnh Chính phủ đang nỗ lực đốc thúc đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, địa phương có giải pháp gì để thực hiện tốt việc giải ngân vốn đầu tư công và kết quả đến nay ra sao, thưa bà?
Năm 2023 là năm có ý nghĩa quan trọng, năm bản lề trong thực hiện mục tiêu 5 năm 2021-2025. Trong điều kiện còn nhiều khó khăn, tỉnh Sơn La xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị quan trọng của các cấp, ngành cần tập trung chỉ đạo, do đó tỉnh đã và đang triển khai đồng bộ nhiều nhiệm vụ, giải pháp.
Tỉnh đã thành lập Tổ công tác kiểm tra, đôn đốc thu ngân sách nhà nước và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2023, trong đó giao 01 đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Tổ trưởng. Tổ công tác cũng đã ban hành và triển khai nghiêm túc, quyết liệt Kế hoạch kiểm tra, đôn đốc thu ngân sách nhà nước và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2023; ban hành kịch bản giải ngân chi tiết theo từng nguồn vốn, đến từng quý, hướng đến mục tiêu cao nhất là giải ngân hết số vốn được giao.
Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 06/CT-UBND ngày 21/3/2023 về thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công năm 2023, trong đó đã quán triệt việc thực hiện tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 1513/QĐ-TTg. Theo đó tỷ lệ giải ngân đến hết niên độ ngân sách năm 2023 được xem là một trong các tiêu chí để xem xét đánh giá, xếp loại hoàn thành nhiệm vụ.
Lãnh đạo tỉnh cũng thường xuyên chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương tăng cường công tác phối hợp trong việc chuẩn bị đầu tư, giải phóng mặt bằng, cùng nhau tháo gỡ khó khăn; chỉ đạo các chủ đầu tư lựa chọn nhà thầu có đủ năng lực, kinh nghiệm, kiên quyết thay thế những nhà thầu không đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình, đồng thời yêu cam kết tiến độ giải ngân của từng dự án.
Kết quả, tổng vốn đã giải ngân đến ngày 24/7/2023 là 1.718,58 tỷ đồng, bằng 27,9% tổng kế hoạch vốn phai thực hiện trong năm 2023 và bằng 32,4% kế hoạch vốn đã phân bổ chi tiết.
Là đơn vị đôn đốc, đồng thời trực tiếp được KTNN kiến nghị chấn chỉnh trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công, bà có thể cho biết một số chuyển biến trong công tác này thông qua việc thực hiện kiến nghị kiểm toán thời gian qua?
Trong những năm qua, từ kiến nghị kiểm toán hằng năm, Sở KH&ĐT đã có những chuyển biến, thay đổi tích cực nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng vốn đầu tư công tại địa phương với việc kịp thời ban hành và tổ chức triển khai Kế hoạch thực hiện các kết luận, kiến nghị của KTNN; đồng thời tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị, địa phương tổ chức triển khai thực hiện kết luận, kiến nghị của KTNN.
Cụ thể, Sở đã tham mưu, trình UBND tỉnh ban hành các văn bản để chấn chỉnh công tác lập, thẩm định trình phê duyệt các dự án đầu tư, chỉ đạo rút kinh nghiệm trong công tác xây dựng, phân bổ kế hoạch đầu tư công trung hạn, hàng năm nhằm khắc phục tình trạng phân bổ dàn trải, đảm bảo trọng tâm, trọng điểm, thứ tự ưu tiên, phù hợp với khả năng cân đối vốn trong trung hạn và hằng năm.
Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh kiến nghị Bộ KH&ĐT xem xét, bổ sung kế hoạch vốn đầu tư công vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021-2025 và năm 2023 để bố trí thu hồi vốn ứng của các dự án với số tiền 44.774 triệu đồng; năm 2021 đã hoàn thành việc hoàn ứng là 20.281 triệu đồng.
Sở cũng đã yêu cầu các chủ đầu tư rà soát nợ đọng xây dựng cơ bản, đồng thời yêu cầu các huyện có phương án bố trí dứt điểm nợ theo kết luận, kiến nghị của KTNN. Kết quả, tỉnh đã tập trung xử lý và dần khắc phục được tình trạng phát sinh nợ đọng qua các năm.
Từ việc nhìn nhận đúng đắn vai trò của KTNN với địa phương, bà có đề xuất gì để hoạt động kiểm toán ngày càng hỗ trợ hiệu quả hơn cho công tác quản lý, sử dụng vốn đầu tư công tại địa phương?
Trong những năm qua, thông qua hoạt động kiểm toán của KTNN cho thấy công tác quản lý, sử dụng vốn đầu tư công còn một số hạn chế như: tình trạng bố trí vốn ở một số chương trình, nguồn vốn, một số địa phương còn dàn trải, thiếu tập trung; tiến độ thi công, giải ngân vốn chưa đảm bảo; qua kiểm toán còn phát hiện tình trạng thất thoát, lãng phí phải thu hồi, hoàn trả ngân sách...
Thực hiện các kết luận, kiến nghị của KTNN hằng năm, Sở KH&ĐT đã khắc phục được những tồn tại, hạn chế do KTNN chỉ ra, như: công tác thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án đầu tư đảm bảo đúng quy định; phân bổ một số nguồn vốn đảm bảo tiến độ, trong đó kế hoạch đầu tư từ nguồn thu sử dụng đất phải phù hợp với khả năng thu tiền sử dụng đất để không làm phát sinh nợ đọng xây dựng; việc thu hồi vốn ứng được quan tâm tham mưu thực hiện theo kiến nghị...
Trên cơ sở những tồn tại, hạn chế trong quản lý đầu tư công được KTNN chỉ ra đã góp phần giúp địa phương nhận diện ra được những yếu kém của mình để có phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp khắc phục, thực tế là qua từng năm các hạn chế, yếu kém đã dần được khắc phục.
Trong thời gian tới, để hoạt động kiểm toán của KTNN ngày càng hỗ trợ hiệu quả hơn cho công tác quản lý, sử dụng vốn đầu tư công, địa phương đề nghị KTNN, trực tiếp là khu vực VII tiếp tục quan tâm tăng cường kiểm toán tất cả các chủ đầu tư, đặc biệt là các chủ đầu tư là các cơ quan quản lý Nhà nước - những đơn vị ít được giao làm chủ đầu tư, không có bộ máy quản lý dự án chuyên nghiệp, ít kinh nghiệm trong quản lý dự án nên dễ xảy ra sai sót, vi phạm.
Qua hoạt động kiểm toán sẽ kịp thời phát hiện, khuyến nghị đến các cấp quản lý tăng cường hơn nữa các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng nguồn vốn, góp phần phòng ngừa sai phạm, đồng thời để cho các chủ đầu tư khác rút kinh nghiệm.
Xin trân trọng cảm ơn bà!
