Trước hết, xuất khẩu làm tăng thu nhập quốc dân. Xuất khẩu là một trong những nguồn thu quan trọng của quốc gia. Khi xuất khẩu tăng, thu nhập quốc dân sẽ tăng theo. Điều này giúp cải thiện đời sống của người dân và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Theo Tổng cục Thống kê, xuất khẩu đã đóng góp khoảng 19% vào GDP của Việt Nam trong năm 2022. Đây là một con số rất lớn.
Trong năm 2022, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đạt 331,1 tỷ USD, tăng 18,5% so với năm 2021. Điều này đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế đạt 6,9% trong năm này. Những con số dưới đây cho thấy đóng góp của xuất khẩu vào thu nhập quốc gia ngày càng tăng. Năm 2022: 19%; năm 2021: 17%; năm 2020: 15%; năm 2019: 14%.
Thứ hai, xuất khẩu tạo công ăn, việc làm. Xuất khẩu tạo ra nhiều việc làm cho người lao động trong nước. Khi xuất khẩu tăng, nhu cầu về lao động sẽ tăng theo. Điều này giúp giải quyết vấn đề thất nghiệp và góp phần giảm nghèo. Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tính đến tháng 9/2023, có khoảng 12,5 triệu người lao động Việt Nam đang làm việc liên quan đến xuất khẩu, chiếm khoảng 30% tổng số lao động đang làm việc trong nền kinh tế Việt Nam.
Trong số này, có khoảng 6,5 triệu lao động trực tiếp tham gia sản xuất, chế biến hàng xuất khẩu. Số lao động còn lại làm việc trong các lĩnh vực liên quan đến xuất khẩu, như: Logistics, vận tải, thương mại, dịch vụ...
Thứ ba, xuất khẩu thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Xuất khẩu giúp các doanh nghiệp trong nước tiếp cận với thị trường quốc tế. Điều này thúc đẩy các doanh nghiệp đổi mới công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại. Theo Tổng cục Thống kê, tỷ trọng giá trị xuất khẩu của nhóm hàng công nghiệp chế biến, chế tạo trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đã tăng từ 53,6% năm 2010 lên 85,2% năm 2022. Điều này cho thấy xuất khẩu đã giúp Việt Nam chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Dưới đây là một số số liệu cụ thể về tỷ trọng giá trị xuất khẩu của nhóm hàng công nghiệp chế biến, chế tạo trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Năm 2022: 85,2%; năm 2021: 83,6%; năm 2020: 81,4%; năm 2019: 78,6%. Số liệu này cho thấy tỷ trọng giá trị xuất khẩu của nhóm hàng công nghiệp chế biến, chế tạo trong tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đang ngày càng tăng lên. Điều này là do xuất khẩu của Việt Nam đang ngày càng đa dạng hóa, với nhiều mặt hàng có giá trị gia tăng cao, như: Điện tử, điện thoại, máy móc, thiết bị...
Thứ tư, tăng cường hội nhập kinh tế quốc tế. Xuất khẩu giúp các quốc gia gắn kết với nhau chặt chẽ hơn. Điều này góp phần thúc đẩy hội nhập kinh tế và tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Theo thống kê của Bộ Công Thương, Việt Nam đã tham gia và đang đàm phán 17 hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có 15 FTA có hiệu lực và đang thực thi cam kết. Các FTA này đã tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường lớn trên thế giới, góp phần tăng cường hội nhập kinh tế của Việt Nam.
Dưới đây là một số số liệu cụ thể về việc xuất khẩu tăng cường hội nhập kinh tế của Việt Nam: Từ năm 2000 đến nay, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam đã tăng gấp 20 lần; tỷ trọng xuất khẩu của Việt Nam trong tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đã tăng từ 40% năm 2000 lên 70% năm 2022; thị trường xuất khẩu của Việt Nam đã được mở rộng sang nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.
Tóm lại, xuất khẩu đã đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Trong những năm gần đây, xuất khẩu của Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ. Năm 2023, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam dự kiến sẽ đạt 370 tỷ USD, tăng 16,5% so với năm trước. Nếu đạt được mục tiêu này, xuất khẩu sẽ đóng góp khoảng 19% vào GDP của Việt Nam trong năm 2023.
Để xuất khẩu tiếp tục là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chúng ta cần đẩy mạnh cải cách thể chế, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp; hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng yêu cầu của thị trường quốc tế; tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường xuất khẩu.
Ngoài ra, chúng ta cũng cần quan tâm đến việc xuất khẩu tại chỗ. Đó chính là phát triển mạnh ngành du lịch. Du lịch được coi là xuất khẩu tại chỗ vì nó mang lại nguồn thu ngoại tệ cho quốc gia, tương tự như hoạt động xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ ra nước ngoài. Trong hoạt động du lịch, khách du lịch quốc tế sẽ chi tiêu cho các dịch vụ như: Lưu trú, ăn uống, vận chuyển, mua sắm, tham quan, giải trí... tại quốc gia đến thăm. Các khoản chi tiêu này sẽ được chuyển đổi thành ngoại tệ và đóng góp vào cán cân thương mại của quốc gia.
Theo số liệu của Tổng cục Du lịch, trong năm 2022, Việt Nam đã đón 3,66 triệu lượt khách quốc tế, mang lại doanh thu 10,2 tỷ USD. Tuy nhiên, đây chỉ là số liệu thống kê chính thức của Tổng cục Du lịch. Trong thực tế, theo báo cáo của các hãng lữ hành, trong năm 2022, Việt Nam đã đón khoảng 10 triệu lượt khách quốc tế, mang lại doanh thu hơn 30 tỷ USD. Nhờ chính sách miễn thị thực vừa được ban hành, lượng du khách quốc tế đổ vào nước ta năm nay đang tăng lên rất đáng kể. 9 tháng vừa qua, tổng lượng khách du lịch nước ngoài đổ vào nước ta đạt 8,9 triệu người. Cuối năm, cũng là mùa du lịch của nhiều nước trên thế giới, vì vậy, hy vọng số lượng khách du lịch đổ vào nước ta sẽ còn tiếp tục tăng cao. Đây chính là cơ hội để đẩy mạnh xuất khẩu tại chỗ./.
