Chiều 10/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, Quốc hội nghe Tờ trình, Báo cáo thẩm tra và thảo luận tại tổ về Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi).
Phát biểu tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, Dự thảo Luật này có tầm quan trọng đặc biệt. Bởi Thủ đô Hà Nội là một đô thị đặc biệt, đồng thời là thủ đô của cả nước. “Đô thị đặc biệt thì có thể có nhiều nhưng Thủ đô thì chỉ có một” - Chủ tịch Quốc hội nói.
Nhắc lại Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã xác định Hà Nội là trung tâm đầu não chính trị - hành chính của quốc gia, trung tâm lớn về văn hoá, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, kinh tế và hội nhập quốc tế, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, Luật Thủ đô (sửa đổi) lần này phải thể chế hóa được Nghị quyết của Trung ương về vị trí, vai trò, định hướng và nhiệm vụ phát triển của TP. Hà Nội đến năm 2050 để thúc đẩy, tạo động lực dẫn dắt cho cả vùng và cho cả nước.
“Nhiều đại biểu nói là xây dựng Luật Thủ đô không phải chỉ riêng cho Thủ đô, thực chất là cho cả nước theo tinh thần Hà Nội vì cả nước, cùng cả nước” - Chủ tịch Quốc hội nói.
Theo Chủ tịch Quốc hội, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô đã khởi động từ sớm và đầu tư rất lớn công sức cho Dự án Luật này. Cơ quan trình Chính phủ, cơ quan chủ trì soạn thảo là Bộ Tư pháp và cơ quan thẩm tra là Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã làm việc với nhau rất sớm và với Thủ đô.
Vì vậy, Dự án Luật tuy mới được trình lần đầu song chất lượng khá tốt, đã khắc phục tính chất luật khung, luật ống của Luật cũ. Luật sửa đổi đã tăng 3 chương và 27 điều so với Dự án Luật cũ.
“Những quy định lần này mang tính chất quy phạm rất rõ để chúng ta có thể áp dụng được thực thi chứ không phải là luật khung, luật ống nữa” - Chủ tịch Quốc hội đánh giá, đồng thời nhấn mạnh, làm sao Luật vừa quy định những vấn đề có tính phổ quát của một đô thị đặc biệt nhưng lại vừa có tính đặc thù riêng có của Thủ đô.
“Thực chất Luật này là một đạo luật về cơ chế đặc thù, là đạo luật về giao quyền, phân quyền, phân cấp” - Chủ tịch Quốc hội nói.
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, việc sửa đổi Luật lần này có thuận lợi là Quốc hội ban hành Nghị quyết về cơ chế chính sách đặc thù cho TP. Hồ Chí Minh với 44 chính sách, trong đó có 27 chính sách hoàn toàn mới so với những chính sách áp dụng cho các địa phương khác. Do đó, đã có nền tảng để Quốc hội tiếp tục nghiên cứu, cụ thể hóa những nội dung này cho phù hợp với Thủ đô hiện nay.
Về mô hình tổ chức chính quyền đô thị, Chủ tịch Quốc hội cho biết, hiện nay cả nước có 3 địa phương là Đà Nẵng và TP. Hà Nội đang thí điểm, TP. Hồ Chí Minh chính thức tổ chức chính quyền đô thị. Trong đó, Hà Nội đang thí điểm theo Nghị quyết số 97/2019/QH14 của Quốc hội. Điểm khác biệt của mô hình chính quyền đô thị tại Hà Nội là ở phường không tổ chức HĐND, còn cấp huyện và cấp tỉnh đều có HĐND và UBND.
Khi tổng kết và trình Bộ Chính trị về xác định mô hình tới đây thì Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Thủ đô thấy mô hình chính quyền đô thị như hiện nay là phù hợp và muốn luật hoá nội dung đã đủ "chín" này.
Chủ tịch Quốc hội cũng ủng hộ đề xuất tăng số lượng đại biểu HĐND (từ 95 lên 125 đại biểu). Bởi, khi không tổ chức HĐND ở cấp phường thì Hà Nội đã giảm được khoảng 6.000 người, do đó việc đề xuất tăng 30 biên chế là dễ hiểu và hoàn toàn hợp lý.
Chủ tịch Quốc hội cũng ủng hộ việc giao cho Thường trực HĐND Hà Nội một số nhiệm vụ, quyền hạn riêng và cần phải tính toán cho phù hợp. “Nếu thực tiễn Hà Nội tốt thì sau này chúng ta phổ quát hoá chuyện này. Nhiều việc thay đổi, diễn biến nhanh, cứ chờ Hội đồng nhân dân họp hoặc họp bất thường thì rất khó khăn” - Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
