Hoạt động kiểm toán tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương

Chủ động phối hợp, bám sát địa bàn

Theo lãnh đạo KTNN khu vực II, là đơn vị được giao phụ trách kiểm toán 5 tỉnh: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, trong thời gian qua, công tác phối hợp với Thường trực Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) 5 tỉnh luôn được lãnh đạo đơn vị quan tâm, thông qua việc thực hiện có hiệu quả Quy chế phối hợp công tác giữa KTNN và Thường trực HĐND, UBND các tỉnh.

Theo đó, đơn vị đã phối hợp chặt chẽ với địa phương trong công tác khảo sát, thu thập thông tin về các đầu mối kiểm toán, phục vụ công tác lập kế hoạch kiểm toán theo định hướng của Ngành. Cùng với việc gửi văn bản lấy ý kiến, việc tổ chức hội nghị thảo luận về đầu mối kiểm toán giữa KTNN với Thường trực HĐND, UBND tỉnh và các cơ quan tổng hợp, thanh tra các ngành. Cách làm này đã góp phần hạn chế sự trùng lặp, chồng chéo giữa hoạt động kiểm toán và hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát của địa phương.

Hằng năm, các địa phương đã gửi kịp thời dự toán ngân sách địa phương, báo cáo quyết toán ngân sách địa phương cho KTNN, các Nghị quyết của HĐND, các văn bản chỉ đạo, điều hành về tài chính ngân sách do HĐND, UBND các tỉnh ban hành... giúp KTNN nắm được những chính sách cụ thể liên quan đến quản lý kinh tế - xã hội của địa phương, thuận lợi cho việc xây dựng kế hoạch kiểm toán.

Tại các cuộc họp thông qua dự thảo kết quả kiểm toán, KTNN khu vực II luôn mời Ban Kinh tế - Ngân sách, Sở Tài chính tham gia để trao đổi, thảo luận, rút kinh nghiệm trong các hoạt động có liên quan, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý, giám sát tiền và tài sản nhà nước. Ngược lại, tại các kỳ họp HĐND các tỉnh, KTNN khu vực II luôn cử đại diện lãnh đạo đơn vị tham dự đầy đủ.

Trong hoạt động chuyên môn, đơn vị thường xuyên chủ động liên hệ, nắm bắt thông tin tình hình kinh tế, chính trị, xã hội trên địa bàn các tỉnh để định hướng trong khảo sát, thu thập thông tin, lập kế hoạch kiểm toán, triển khai kiểm toán và kết luận kiểm toán. Ngoài ra, đơn vị còn cử đại diện lãnh đạo tham gia các đoàn giám sát chuyên đề trên địa bàn tỉnh, tham dự các hội nghị do Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tổ chức nhằm lấy ý kiến đóng góp về một số dự án luật...

Trong 20 năm hoạt động (2002-2022), KTNN khu vực II được Tổng Kiểm toán nhà nước giao thực hiện 170 cuộc kiểm toán, phát hiện và kiến nghị xử lý tài chính 17.279,5 tỷ đồng, trong đó: Tăng thu NSNN 743,5 tỷ đồng; giảm chi NSNN 8.285,4 tỷ đồng; xử lý khác 8.250,6 tỷ đồng. Kết quả kiểm tra thực hiện kiến nghị kiểm toán giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2022 đạt tỷ lệ 83,5% (số liệu báo cáo đến ngày 31/12/2022).

Đồng hành nâng cao năng lực quản lý của địa phương

Kiểm toán trưởng KTNN khu vực II Dương Quang Chính nhấn mạnh, kết quả kiểm toán thời gian qua của đơn vị không chỉ dừng lại ở con số tăng thu, tiết kiệm chi cho ngân sách nhà nước (NSNN). Quan trọng hơn, hoạt động kiểm toán đã giúp các đơn vị được kiểm toán hoàn thiện công tác quản lý tài chính, ngân sách, đưa công tác quản lý tài chính, kế toán vào nền nếp, góp phần tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quản lý tài chính, ngân sách. Đồng thời, giúp HĐND các cấp có thông tin tin cậy để giám sát công tác quản lý tài chính, ngân sách ở địa phương, giúp các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp nhà nước điều chỉnh, uốn nắn kịp thời những sai sót trong công tác quản lý.

Đặc biệt, KTNN khu vực II đã kiến nghị điều chỉnh nhiều văn bản điều hành thu, chi NSNN, do các cơ quan quản lý và các địa phương ban hành chưa phù hợp; qua đó, giúp các đơn vị đánh giá đúng thực trạng tài chính, góp phần lành mạnh hóa tài chính công, tài sản công. Đơn cử, năm 2018, KTNN khu vực II đã kiến nghị HĐND tỉnh Quảng Trị xem xét sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 23/2016/NQ-HĐND ngày 14/12/2016 của HĐND tỉnh Quảng Trị về định mức chi thường xuyên ngân sách địa phương năm 2017 do còn thiếu các định mức về kinh phí sự nghiệp giáo dục để thực hiện các chính sách, đề án phát triển giáo dục của tỉnh; đối ứng chương trình mục tiêu theo quy định Trung ương; kinh phí tăng cường cơ sở vật chất các trường học; chi sự nghiệp kinh tế cho hoạt động nghiệp vụ đặc thù, mua sắm trang thiết bị, sửa chữa lớn...

Kết quả thực hiện kiến nghị kiểm toán của đơn vị cũng thường xuyên đạt tỷ lệ cao (trên 80%), riêng năm 2023, tỷ lệ thực hiện kiến nghị kiểm toán đạt 90% - cao hơn mức bình quân chung của toàn Ngành.

Khẳng định kết quả quan trọng từ mối quan hệ công tác này, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐNĐ tỉnh Nghệ An - ông Thái Thanh Quý - đánh giá, mối quan hệ phối hợp công tác giữa tỉnh Nghệ An và KTNN ngày càng chặt chẽ, bài bản, hiệu quả. Thông qua hoạt động kiểm toán của KTNN trên địa bàn, việc chỉ đạo, điều hành, sử dụng NSNN của tỉnh ngày càng đi vào nền nếp, đảm bảo các quy định của pháp luật. Hiệu quả phối hợp giữa các bên đã góp phần thúc đẩy, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời gian qua.

Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An mong muốn KTNN tiếp tục chia sẻ, cung cấp thông tin nghiệp vụ, nhất là thông tin chuyên đề, chuyên sâu để giúp cho tỉnh có những quyết định kịp thời, hiệu quả trong quản lý nhà nước, nhất là ở một số lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm như: Công tác thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất; các dự án “treo”, dự án chậm tiến độ; công tác quản lý nhà nước về khoáng sản...

Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế Lê Trường Lưu cũng bày tỏ kỳ vọng, công tác phối hợp giữa KTNN, thông qua KTNN khu vực II với các địa phương sẽ được triển khai hiệu quả hơn trong thời gian tới. Cùng với việc phối hợp chặt chẽ với địa phương từ khâu xây dựng kế hoạch kiểm toán để tránh chồng chéo, trùng lặp, ông Lê Trường Lưu đề nghị, báo cáo kiểm toán nên tập trung đánh giá thêm về nội dung năng lực điều hành của địa phương; tư vấn cho địa phương các cách làm hay, hiệu quả trong hoạt động kiểm tra, giám sát, quản lý và điều hành ngân sách trên địa bàn.

Trước đề xuất của các địa phương, Kiểm toán trưởng Dương Quang Chính chia sẻ, trong bối cảnh toàn Ngành thực hiện phương châm kiểm toán “gọn nhưng chất lượng” thì sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các địa phương trên địa bàn kiểm toán càng có vai trò quan trọng đối với đơn vị kiểm toán.

Để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao đặt ra với công tác kiểm toán, thời gian tới, cùng với việc triển khai các nội dung theo Quy chế phối hợp đã ký kết, KTNN khu vực II sẽ tiếp tục tăng cường bám sát địa bàn, thường xuyên trao đổi thông tin với Tỉnh ủy, UBND, các sở, ban, ngành địa phương để kịp thời nắm bắt tình hình thực tiễn địa phương. Đồng thời, đơn vị sẽ chú trọng, kỹ lưỡng trong công tác khảo sát lập kế hoạch kiểm toán, nhất là những vấn đề nhạy cảm, phức tạp, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực, vi phạm; từ đó, xây dựng kế hoạch kiểm toán sát, đúng, trúng, phục vụ hiệu quả, kịp thời cho công tác điều hành, quản lý của địa phương. Đồng thời qua đó, tiếp tục khẳng định vai trò, hiệu quả đóng góp của hoạt động kiểm toán với sự phát triển của địa phương./.